Τετάρτη 3 Σεπτεμβρίου 2014

Η πικρή νίκη του σουρεαλισμού



Αναδημοσίευση από τη διεύθυνση: http://thebaddayswillend.wordpress.com/2014/08/26/128/ 
Δημοσιεύτηκε στο πρώτο τεύχος της Καταστασιακής Διεθνούς τον Ιούνη του 1958 σαν εισαγωγικό κείμενο των σημειώσεων της σύνταξης και δεν είχε ποτέ μεταφραστεί στα ελληνικά.



Η επιτυχία του σουρεαλισμού συνδέεται με το γεγονός ότι η πιο σύγχρονη πλευρά της ιδεολογίας αυτής της κοινωνίας έχει αποκηρύξει μια αυστηρή ιεραρχία πλαστών αξιών και χρησιμοποιεί ανοιχτά την ανορθολογικότητα, συμπεριλαμβανομένων των υπολειμμάτων του σουρεαλισμού.
Έκθεση για την Κατασκευή καταστάσεων, Ιούνιος 1957
  Ο σουρεαλισμός κατάφερε να νικήσει – αλλά μονάχα στο πλαίσιο ενός κόσμου που εξακολουθεί να χρειάζεται ριζικό μετασχηματισμό. Καθώς ο σουρεαλισμός δεν προσδοκούσε τίποτα λιγότερο από την ανατροπή της κυρίαρχης κοινωνικής τάξης, η επιτυχία του τον έστρεψε ενάντια στον εαυτό του. Εν τω μεταξύ, η συνεχιζόμενη καθυστέρηση της μαζικής δράσης που επιδιώκει αυτή την ανατροπή σε συνδυασμό με τις ανεπάρκειες της πολιτιστικής παραγωγής και τις άλλες αντιφάσεις του αναπτυγμένου καπιταλισμού υποβίβασαν το σουρεαλισμό σε μια ατελείωτη παρέλαση εκφυλισμένων επαναλήψεων.
  Μέσα στις συνθήκες ζωής που αντιμετώπισε και παρέτεινε μέχρι τώρα, ο σουρεαλισμός δεν μπορεί να υπερβεί τον θλιβερό χαρακτήρα του επειδή αποτελεί ήδη, στην ολότητά του, ένα συμπλήρωμα της τέχνης και της ποίησης που καταργήθηκαν από τον ντανταϊσμό και επειδή όλα τα διαβήματά του βρίσκονται πέρα από τον σουρεαλιστικό επίλογο στην ιστορία της τέχνης, καθώς συνδέονται με τα προβλήματα της δημιουργίας μιας πραγματικής ζωής. Εκείνοι που προσπαθούν να τοποθετηθούν μετά το σουρεαλισμό ανακαλύπτουν εκ νέου ερωτήματα που προηγούνται του σουρεαλισμού (ντανταϊστική ποίηση και θέατρο, επίσημες έρευνες για το στυλ της συλλογής “Mont-de-Piété”). Σε μεγάλο βαθμό, επομένως, οι γραφικές καινοτομίες μέσω των οποίων προσέλκυσαν την προσοχή μετά το τέλος του πολέμου είναι απλώς απομονωμένες και μεγαλοποιημένες λεπτομέρειες που αλιεύονται – μυστικά – στο πομπώδες τέλμα των σουρεαλιστικών συνεισφορών (στις αρχές του 1958 ο Μαξ Ερνστ επισήμανε, επ’ ευκαιρία μιας έκθεσης στο Παρίσι, αυτά που είχε μάθει από τον Πόλοκ το 1942).
  Ο σύγχρονος κόσμος έχει καλύψει το προβάδισμα που είχε κάποτε ο σουρεαλισμός απέναντί του. Οι εκδηλώσεις καινοτομίας σε προηγμένους κλάδους (όπως οι νέες επιστημονικές τεχνικές) έχουν υιοθετήσει μια σουρεαλιστική εμφάνιση: το 1955, ένα ρομπότ στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ έγραψε ένα ερωτικό γράμμα που θα μπορούσε άνετα να θεωρηθεί υπόδειγμα αυτόματης γραφής εκ μέρους ενός ταλαντούχου σουρεαλιστή. Αυτή η εξέλιξη της πραγματικότητας δείχνει ότι, εφόσον απουσιάζει η επανάσταση, καθετί που συνιστούσε κάποτε ένα περιθώριο ελευθερίας για το σουρεαλισμό έχει αφομοιωθεί και χρησιμοποιείται από τον καταπιεστικό κόσμο ενάντια στον οποίο πάλευαν οι σουρεαλιστές.
  Η χρήση μαγνητοφώνων για τη διδασκαλία κοιμώμενων ατόμων περιορίζει τον πλούτο των ονείρων στην εξυπηρέτηση γελοίων και αποκρουστικών ωφελιμιστικών σκοπών. Ωστόσο, η πιο ξεκάθαρη εκδήλωση αφομοίωσης των ανατρεπτικών ανακαλύψεων του σουρεαλισμού είναι η αξιοποίηση της αυτόματης γραφής και των συλλογικών παιχνιδιών που θεμελιώνονται σε αυτήν από μια μέθοδο αλίευσης ιδεών, η οποία είναι γνωστή στις Ηνωμένες Πολιτείες ως καταιγισμός ιδεών (brainstorming). Στο περιοδικό France Observateur, o rard Lauzun γράφει σχετικά με αυτή τη λειτουργία:
Σε μια συνεδρία περιορισμένης διάρκειας (από δέκα λεπτά έως μία ώρα), ένας μικρός αριθμός ανθρώπων (από έξι έως δεκαπέντε άτομα) έχουν την απόλυτη ελευθερία να εκφράσουν τις ιδέες τους, όσο το δυνατόν περισσότερες ιδέες – ασχέτως πόσο αλλόκοτες είναι αυτές – χωρίς να διατρέχουν κανένα κίνδυνο λογοκρισίας. Η ποσότητα των ιδεών είναι πιο σημαντική από την ποιότητά τους.  Απαγορεύεται αυστηρά να ασκήσει κάποιος κριτική σε μια ιδέα που εκφράζεται από έναν συμμετέχοντα ή ακόμα και να χαμογελάσει ενώ εκείνος μιλάει. Επιπλέον, καθένας έχει το απόλυτο δικαίωμα να λεηλατήσει τις προηγούμενες ιδέες προκειμένου να τους προσδώσει αξιοπιστία. Ο στρατός, η κυβέρνηση και η αστυνομία έχουν βρει επίσης τρόπους χρησιμοποίησης αυτής της μεθόδου. Η ίδια η επιστημονική έρευνα υποκαθίσταται από συνεδρίες καταιγισμού ιδεών σε συνόδους και “συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης”. Αν ένας κινηματογραφικός παραγωγός του CFPI χρειάζεται έναν τίτλο για την ταινία του, οκτώ άτομα μπορούν να υποβάλουν εβδομήντα προτάσεις μέσα σε περίπου δεκαπέντε λεπτά! Κι έπειτα, ένα σύνθημα: εκατόν τέσσερα συνθήματα μέσα σε τριάντα τέσσερα λεπτά, εκ των οποίων κρατούνται δύο. Η απερισκεψία, η ανορθολογικότητα, οι ανοησίες και οι ξαφνικές αλλαγές θέματος αποτελούν τον κανόνα. Η ποιότητα παραχωρεί τη θέση της στην ποσότητα. Ο βασικός στόχος αυτής της μεθόδου είναι η εξάλειψη των ποικίλων εμποδίων που προέρχονται από τους κοινωνικούς περιορισμούς, από τη συστολή ή το τρακ που απαγορεύουν συχνά σε ορισμένους ανθρώπους να μιλήσουν κατά τη διάρκεια συναντήσεων ή διοικητικών συνεδρίων, να διατυπώσουν βλακώδεις προτάσεις που, ωστόσο, ίσως περιέχουν κάποιον κρυμμένο θησαυρό! Καθώς εξαλείφονται αυτά τα εμπόδια, μπορούμε πλέον να δούμε ότι οι άνθρωποι μιλάνε και, κυρίως, ότι ο καθένας έχει κάτι να πει…
  Ορισμένοι Αμερικανοί μάνατζερ αντιλήφθηκαν γρήγορα τη σημασία μιας τέτοιας τεχνικής στο επίπεδο των εργασιακών σχέσεων: αυτοί που είναι σε θέση να εκφραστούν μπορούν να κερδίσουν περισσότερα. «Οργανώστε συνεδρίες καταιγισμού ιδεών για μας!», λένε στους ειδικούς. «Αυτό θα δείξει στους υπαλλήλους μας ότι ενδιαφερόμαστε για τις ιδέες τους, διότι τους ρωτάμε ποια είναι η γνώμη τους!» Αυτή η τεχνική μετατρέπεται γρήγορα σε εμβόλιο ενάντια στον ιό της επανάστασης.

Μετάφραση: Πριονιστήριο το Χρυσό Χέρι
Αύγουστος 2014

Πέμπτη 14 Αυγούστου 2014

Σε ποιον ανήκουν η γη, τα φυλλώματα, το νερό;

Κωνσταντίνος Μαλέας: Τοπίο από τη Νάξο 

του Φώτη Τερζάκη

Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Αυγή τον Νοέμβριο του 1999.

   ΟΤΙ Ο ΓΥΜΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ελεύθερο κάμπινγκ είναι εδώ και χρόνια υπό άτυπο διωγμό είναι σε όλους γνωστό· ο αυστηρός νόμος ενός αχαρακτήριστου υπουργού τού ΠΑΣΟΚ, προστάτη άθλιων και εγκληματικών εργολαβικών συμφερόντων, ήταν απλώς η τελική πράξη που ήρθε να το επικυρώσει. Όσοι προσπερνούν αδιάφορα το θέμα με τη σκέψη ότι στο κάτω-κάτω δεν είναι ελεύθεροι κατασκηνωτές, οφείλουν να γνωρίζουν τι ακριβώς διακυβεύεται εδώ - κι εκείνο που νομιμοποιούν με την παθητική τους αποδοχή. 
    Κατ' αρχάς ποιος ενοχλείται από το ελεύθερο κάμπινγκ, και για ποιο λόγο;
Το συνηθέστερο επιχείρημα είναι ότι πρόκειται για την περιφρούρηση τής καθαριότητας των ακτών. Όλοι όμως γνωρίζουν ότι οι εκ συστήματος ελεύθεροι κατασκηνωτές είναι άνθρωποι με βαθιά περιβαλλοντική ευαισθησία και στην πράξη οι μόνοι που έχουν άμεσο συμφέρον από τη διατήρηση ενός καθαρού και ανεκμετάλλευτου φυσικού περιβάλλοντος - προκειμένου να το βρουν στην ίδια κατάσταση τον επόμενο χρόνο. Όλοι γνωρίζουν ότι πραγματική μάστιγα των ακτών είναι τα μικροαστικά στίφη που ενσκήπτουν οπουδήποτε φτάνει άσφαλτος και υπάρχουν κέντρα διασκέδασης, οι λεγόμενοι εκδρομείς τού Σαββατοκύριακου, που αφήνουν συστηματικά πίσω τους τα θλιβερά τεκμήρια τής καταναλωτικής τους αδηφαγίας. Κατά συνέπεια, ένας μόνο λόγος μένει, ο οποίος ποτέ δεν κατονομάζεται ανοιχτά, που δικαιολογεί μια τέτοια απαγόρευση: τα συμφέροντα των κατά τόπους ξενοδόχων, δωματιούχων και ιδιοκτητών οργανωμένων κάμπινγκ.
   Η τάξη αυτών των επιχειρηματιών, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι αυτοσχέδιοι ερασιτέχνες που συμπληρώνουν τα εισοδήματα τους από άλλες δουλειές παρέχοντας πρόχειρες και κακής ποιότητας υπηρεσίες, διογκώθηκε αναπάντεχα μέσα στην τελευταία εικοσιπενταετία, όταν η αυξανόμενη τουριστική κίνηση στα ελληνικά νησιά τροφοδότησε για μεγάλα τμήματα του πληθυσμού το πιο τυπικό νεοελληνικό όνειρο: γρήγορα και άκοπα κέρδη. Τσιμέντωσαν όπως-όπως τις ακτές, άνοιξαν δρόμους για αυτοκίνητα, έχτισαν δωμάτια, καφετέριες και εστιατόρια και έγιναν φορτικοί κυνηγοί πελατών σε λιμάνια και παραλίες. Από το όλο σχέδιο δεν εξαιρούνται βεβαίως και οι μεγάλοι, επαγγελματίες επενδυτές τού τουριστικού τομέα, οι οποίοι, διαθέτοντας υλικά και πολιτικά μέσα, επιτάχυναν τη συνολική διαδικασία. Το ρεύμα όμως τού τουρισμού έχει κάπως ανακοπεί αυτήν την τελευταία δεκαετία. Έτσι, μένοντας με άδεια τα δωμάτια και τα καταστήματα τους (που κανείς δεν τους ζήτησε να φτιάξουν), δεν έχουν άλλο τρόπο από το να εξαναγκάσουν ένα κοινό να καταναλώσει τις υπηρεσίες τους. Να παραγάγουν δηλαδή με κάθε τεχνητό μέσο μια ζήτηση.
   Δυστυχώς, το ίδιο το κράτος είναι δέσμιο αυτής τής καταστροφικής επιχειρηματικής λογικής. Σε υπουργικό επίπεδο ο τουρισμός γίνεται αντιληπτός ως μια μεγάλης κλίμακας επιχείρηση που πρέπει να απορροφήσει επενδύσεις και να αποφέρει υπολογίσιμα κέρδη. Πρέπει ως εκ τούτου να χτυπηθεί ο «φτωχός» τουρισμός και η αριθμητική μείωση των επισκεπτών να αντισταθμιστεί από μια υπέρογκη κατανάλωση αγαθών και υπηρεσιών. Με άλλα λόγια, ολόκληρο το περιβάλλον βιομηχανοποιείται, συσκευάζεται καταλλήλως και προσφέρεται ως ακριβό εμπόρευμα στην αγορά τής οργανωμένης αναψυχής.
   Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη οξυδέρκεια για να καταλάβει κανείς ότι η βιομηχανοποίηση τού περιβάλλοντος πλήττει πρώτα-πρώτα το ίδιο το αγαθό που φιλοδοξεί να πουλήσει. Ένας από τους λόγους τού μεγάλου τουριστικού ενδιαφέροντος που παρουσίαζε η Ελλάδα τής δεκαετίας τού '70 είναι ότι παρείχε αφειδώς μια σχετικά αμόλυντη και παρθένα φύση η οποία έχει προ πολλού εξαφανιστεί από τις άλλες μεσογειακές ακτές (τής Ιταλίας, για παράδειγμα, ή τής Ισπανίας) ακριβώς εξαιτίας τής βιομηχανοποίησης τού τουρισμού σε αυτές τις χώρες. Στους παράγοντες τής τουριστικής κάμψης τής τελευταίας δεκαετίας οφείλει να συνυπολογιστεί η ίδια η αύξηση τού κόστους (σε συνδυασμό με την χαμηλή ποιότητα) των προσφερόμενων υπηρεσιών αλλά και η σταδιακή υποβάθμιση τού φυσικού περιβάλλοντος που ήταν προϊόν αυτής καθαυτής τής οικονομικής «αξιοποίησης» του. Πρέπει να είναι τυφλός κάποιος για να μη βλέπει ότι, μακροπρόθεσμα, η εμπορική εκμετάλλευση τής φύσης και η αιχμαλώτιση τού περιβάλλοντος στα συμφέροντα μιας βιομηχανίας αναψυχής θα καταστρέφει αναπότρεπτα το ίδιο το προς πώληση αγαθό και θα υπονομεύει σταθερά την ίδια την επιδίωξη τού κέρδους.
   Η απαγόρευση τού ελευθέρου κάμπινγκ είναι μια ολοκληρωτική πολιτική με βαρύνουσες κοινωνικές, οικονομικές και οικολογικές σημασίες. Στο κοινωνικό επίπεδο αποστερεί από τους λεγόμενους «φτωχούς» πολίτες (κι εδώ αφορά κατεξοχήν τους «φτωχούς» από επιλογή, εκείνους που έχουν διαλέξει να ζουν με χαμηλό επίπεδο καταναλωτικών αναγκών) το αναφαίρετο δικαίωμα να χαίρονται τις φυσικές ομορφιές τής χώρας τους και κατά τρόπον τέτοιο, τους εξαναγκάζει να ενταχθούν στο ανελέητο παιχνίδι τού παραγωγισμού και τής κατανάλωσης με την απειλή ενός πρόσθετου κοινωνικού αποκλεισμού που τους μεταβάλλει σε μετανάστες και απόβλητους μέσα στην ίδια τους τη χώρα. Σε οικολογικό επίπεδο, τώρα, οι συνέπειες είναι ολέθριες. Η φυσική αγριότητα γίνεται στόχος ανελέητων επιθέσεων και εξαφανίζεται σημείο προς σημείο: οι παραδείσιοι κόλποι γίνονται σταθμοί για πετρελαιοκίνητα γιοτ, τα μονοπάτια των οδοιπόρων γίνονται οδικές αρτηρίες που φέρνουν το καυσαέριο μέσα στα δάση και στις θάλασσες, η βλάστηση εκριζώνεται και σκεπάζεται από τόνους τσιμέντου, η γαλήνη των ερημικών τοποθεσιών θρυμματίζεται από την ηχορύπανση μιας φτηνής μουσικής διασκέδασης και οι μικροί παραδοσιακοί οικισμοί που ήταν αιώνες αφομοιωμένοι μέσα στο φυσικό περιβάλλον γίνονται πολυσύχναστοι, κακόγουστοι και ακριβοί τόποι εμπορικής συναλλαγής. Η ίδια η φύση, το «κοινό αγαθό» επί τη βάσει τού οποίου και μόνο μια κοινωνία μπορεί να συγκροτηθεί και να νοηθεί ως κοινωνία, γίνεται ένα απέραντο και καταθλιπτικό περιφραγμένο οικόπεδο, είτε κατεχόμενο δεσποτικά από «προνομιούχους» ιδιώτες, είτε από το κράτος (το οποίο μπορεί εν συνεχεία να το διαπραγματευθεί προσοδοφόρα με τέτοιους «προνομιούχους» ιδιώτες).
   Το ζήτημα δεν είναι δευτερεύον ή επουσιώδες. Είναι πολύ πιο ζωτικό για όλους μας από τις μισθολογικές διεκδικήσεις οποιουδήποτε συνδικάτου. Αφορά το πιο στοιχειώδες, το πιο αρχέγονο και αναπαλλοτρίωτο δικαίωμα τού ανθρώπου, όχι καν ως πολίτη αλλά ως φυσικού όντος τού οποίου τα ζωτικά συμφέροντα συνδέονται με την αυτονόητη νομή τού αέρα, τού φωτός, τού νερού και τής βλάστησης. Η βιομηχανοποίηση τού περιβάλλοντος από τις κρατικά ελεγχόμενες στρατηγικές τού τουρισμού πρέπει σήμερα να γίνεται αντιληπτή και να αντιμετωπίζεται σε συλλογικό επίπεδο όπως ακριβώς ένας στρατός εισβολής. Το παλιό αναρχικό σύνθημα «Γη και ελευθερία» αποκτά μια καινούργια, ειρωνική και μαζί τραγική, σημασία μέσα στους όρους τού μαζικού πολιτισμού και απέναντι στον καρκίνο τής εμπορευματοποίησης που κατατρώει τα σπλάχνα της γης ώρα με την ώρα. Η απαγόρευση τού ελεύθερου κάμπινγκ είναι ταυτόσημη με την εξόντωση των τελευταίων θυλάκων φυσικής αγριότητας - προάγγελος τής οικολογικής και οικονομικής ερήμωσης τής χώρας.

Σάββατο 2 Αυγούστου 2014

Η προσομοίωση μιας ελεγχόμενης χρεοκοπίας και η βιωμένη χρεοκοπία της πραγματικότητας.

Είμαστε υπόχρεοι στα παιδικά χαμόγελα.

   Η Αργεντινή χρεοκόπησε για δεύτερη φορά μέσα σε 13 χρόνια, έστω και επιλεκτικά, αλλά μάλλον δεν θα έρθει και η συντέλεια της (τουτέστιν το χάος της πρώτης χρεοκοπίας του 2001) ή τουλάχιστον έτσι θέλει να μας διαβεβαιώνει ο απροκάλυπτος κυνισμός ενός φιλελεύθερου πραγματισμού. Κάθε ομοιότης με την αταραξία που επιδεικνύουν αυτοί που έχουν επωμιστεί το βάρος της κυβερνητικής διαχείρισης μιας παγκοσμιοποιημένης κρίσης χρέους θα πρέπει να θεωρηθεί συμπτωματική. Διότι από την Πέμπτη που έσκασε το αργεντίνικο κανόνι το επίδικο της όλης υπόθεσης εστίαζε στην εύρεση τρόπου με τον οποίο η αριστερόστροφη, περονική κυβέρνηση της Αργεντινής θα ξεπλήρωνε το τεχνικό χρέος της στους πιστωτές που κατείχαν το πλασματικό κεφάλαιο (Μαρξ) των ομολόγων της.
   Βεβαίως εάν ο πληθωρισμός έχει αποδράσει επί έξι συναπτά έτη σε επίπεδα που καθιστούν απαγορευτική την προμήθεια έστω και 150 γραμμαρίων μιας μοσχαρίσιας μπριζόλας από τον μικρομεσαίο, αλλοτριωμένο εργαζόμενο, αυτό σαν σημάδι ουδόλως δεν αφορά την χρεοκοπημένη πραγματικότητα της καθημερινότητας των Αργεντινών αλλά υπαγορεύεται ως φυσιολογική παρενέργεια της κρίσης από τους νουνεχείς αναλυτές. Η ανισοκατανομή εισοδήματος η οποία εκδηλώνεται με ιδιότητες υπερρεαλιστικής νουβέλας στα χωριουδάκια της μιζέριας (villas Miserias) είναι μία ακόμη φυσική ένδειξη ενός αργόσυρτου θανάτου. Η εμμονική κοινωνία της εργασίας αδυνατεί να αντιληφθεί τα ασφυκτικά όρια της.
   Κρατικά επιδοτούμενες ή μη, οι επισφαλείς δουλειές του ποδαριού δίνουν νέα άνθηση στο καταστασιακό σύνθημα του Μάη πως «η εργασία είναι ο εκβιασμός της επιβίωσης.» Παρ' ότι συνταξιοδοτούν το ξεπεσμένο εργασιακό ήθος που διατάζει, «δουλειά να 'ναι κι ό,τι να 'ναι», το μόνο που κατορθώνουν είναι να εξευτελίζουν τον βιοπορισμό εκατομμυρίων ανθρώπων. Αυτοί οι εύθραυστοι λοιπόν, είναι «η "προβληματική" και "επικίνδυνη" μάζα της κοινωνίας (που) δεν καθορίζεται πλέον από "την θέση της στην παραγωγική διαδικασία", αλλά από την θέση της σε δευτερεύουσες και παράγωγες σφαίρες της κυκλοφορίας και διανομής.» (Robert Kurz) Μόνο που αυτοί οι νεόπτωχοι, δηλαδή οι μακροχρόνια άνεργοι, όσοι λαμβάνουν κουτσουρεμένα κοινωνικά και προνοιακά επιδόματα, οι φτηνοί εργαζόμενοι μερικής απασχόλησης, οι νέο-άστεγοι και ρακοσυλλέκτες, αυξάνονται και πληθύνονται από τα πλευρά των μικροαστών και της μεσαίας τάξης. Των ανθρώπων που στήριζαν τις ζωές τους στις υπερτιμημένες εργασιακές τους δεξιότητες. Η έκρηξη της μικροηλεκτρονικής (και οι συνέπειες αυτής στην παραγωγική διαδικασία) επέφερε την διόρθωση της εμπορικής τους αξίας. Δηλαδή εξανέμισε την όποια ανταλλαξιμότητα είχαν αυτές οι δεξιότητες στην αγορά εργασίας.
   Το διακύβευμα για την παγκόσμια κυβερνητική διαχείριση παραμένει αναλλοίωτο και στην περίπτωση της κατάρρευσης μιας τεράστιας εθνικής οικονομίας όπως είναι αυτή της Αργεντινής. Τα επίσημα νούμερα δείχνουν ότι οι άμεσες ξένες επενδύσεις (Foreign Direct Investments) σε ροές κεφαλαίων ξεπέρασαν για το 2013 τα 109 δις $. Από αυτό το ποσό, συνήθως το 30% κατανέμεται στον τριτογενή τομέα των υπηρεσιών, το 34% στον πρωτογενή τομέα των φυσικών πόρων και το 36% στον δευτερογενή τομέα της βιομηχανίας. Ωστόσο αυτός ο σεβαστός όγκος επενδύσεων τουλάχιστον στο κομμάτι των υπηρεσιών, παρ' ότι προσπαθεί να δημιουργήσει ένα μηχανισμό προσαρμογής στην αιμορραγία θέσεων εργασίας από τον δευτερογενή βιομηχανικό τομέα, εν τέλει καταφέρνει μία μεγαλοπρεπή τρύπα στο νερό. Ήδη από το 1999 υπάρχουν μελέτες* που διαπιστώνουν τα χαμηλά ποσοστά μισθωτής απασχόλησης ή προλεταριοποίησης (asalarización o proletarianizaciónHidalgo, J. C.) από το ξεκίνημα της μεταφορντικής περιόδου τη δεκαετία του `70, δηλαδή τότε που άρχισε η παραγωγικότητα χάριν του μικρο-ηλεκτρονικού της εξορθολογισμού και της καθετοποίησης της να διογκώνεται ακατάπαυστα. Στις μέρες μας η Αργεντίνικη διακυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να ακολουθεί το παγκόσμιο παράδειγμα διαχείρισης των κρίσεων εξισορροπώντας την ενύπαρξη νησίδων, εγκαταλελειμμένων στο έλεος της φτώχειας μέσα σε μητροπόλεις δανειοδοτημένης ανταγωνιστικότητας που υπακούουν πειθήνια στους τυφλούς νόμους της παγκόσμιας αγοράς.
   Ο Γκυ Ντεμπόρ μας προειδοποιούσε ότι «στη ρίζα του θεάματος βρίσκεται η πιο παλιά κοινωνική εξειδίκευση, η εξειδίκευση της εξουσίας. Έτσι το θέαμα είναι μια εξειδικευμένη δραστηριότητα που μιλάει για λογαριασμό όλων των άλλων. Είναι η διπλωματική εκπροσώπηση της ιεραρχικής κοινωνίας ενώπιον του εαυτού της, όπου κάθε άλλος λόγος έχει εξοστρακιστεί». Όσο λοιπόν και να σφίγγονται -δήθεν μιλώντας εξ' ονόματος μας- οι ατσούμπαλοι, οικονομικοί γκουρού των τηλεπαραθύρων και των επιφυλλίδων, να μας πείσουν με τις επικλήσεις τους στην ανταγωνιστικότητα για το αντίθετο, η κοινωνία της εντατικοποιημένης εργασίας τους, και η συνεπής βαρβαρότητα της έχει κάνει την υπάρχουσα επάρκεια του υλικού πλούτου ανυπόφορη, ακατάληπτη και καταστροφική για όλους μας.



Υποσημειώσεις:
* Βλέπε στην ισπανόφωνη οικονομική βιβλιογραφία:
  α) CEPAL (Comisión Económica Para América Latina y el Caribe) (1988) La promoción de la inversión industrial 1947–87, Documento de trabajo No. 27. Buenos Aires: Naciones Unidas.
  β) Hidalgo, J. C. (1999a) Mercado de trabajo y convertibilidad: los impactos de los cambios en el mercado laboral argentino. Buenos Aires: Universidad Nacional del Litoral.
  γ) Hidalgo, J. C. (1999b) El mercado de trabajo: teorías económicas, plan de convertibilidad y opción de desarrollo. Buenos Aires: Universidad Nacional del Litoral.
  δ) Notchteff, H., ed. (1998) La economía argentina de fin de siglo: fragmentación presente y desarrollo ausente. Buenos Aries: FLACSO-EUDEBA.

Υγ: Επειδή δεν πρόλαβα να ετοιμάσω μία μετάφραση του Ρόμπερτ Κούρτζ που ο πρόωρος χαμός του στις 18/7/12 ήταν μεγάλη απώλεια για την κριτική της αξίας, τιμώ την μνήμη του με το σημερινό ποστ.

Πέμπτη 24 Ιουλίου 2014

Και πάλι Άουσβιτς;


Γιόσλ Μπέργκνερ:  Πατέρας και Παιδί, 1943



Ενάντια στην φιλελεύθερη εργαλειοποίηση του Ολοκαυτώματος.

του Franz Schandl*
Το κείμενο δημοσιεύτηκε τον Φεβρουάριο του 2005 στην εφημερίδα Junge Velt. Σύνδεσμος πρωτότυπου με τίτλο, Immer wieder Auschwitz? : http://www.streifzuege.org/2005/immer-wieder-auschwitz


  Ζούμε σε καιρούς διττού ευτελισμού. Ο ένας είναι ήδη γνωστός, τον άλλο θα τον εξετάσουμε σ΄αυτό το σημείωμα. Δεν είναι μόνο εξοργιστική η σχετικοποίηση του Άουσβιτς με τις άλλες θηριωδίες αλλά είναι εξίσου ανυπόφορο, το Άουσβιτς σαν γεγονός να σχετικοποιεί και όλα τα υπόλοιπα. Καμία σύρραξη δεν γίνεται αντιληπτή πια σαν μία ιδιαίτερη αγριότητα (όπου τα διακριτά χαρακτηριστικά της πρέπει να αναλυθούν), αλλά προβάλλεται με κάποιον τρόπο επάνω στο Ολοκαύτωμα κι ως εκ τούτου καθίσταται μικροδιάστατη. Το ίδιο το Άουσβιτς δεν ερμηνεύεται από την σκοπιά της ιστορικής εξέλιξης αλλά αντιστρόφως συνδέεται άμεσα με το οποιοδήποτε επίκαιρο περιστατικό.
   Πέραν των ολοφάνερα ευρισκόμενων σε παράκρουση φασιστών κάποιος δεν μπορεί πλέον να διακρίνει τους πραγματικούς φασίστες. Πέραν των απολύτως φαντασιόπληκτων αντισημιτών κάποιος δεν μπορεί να αναγνωρίσει πια τους αληθινούς. Το Άουσβιτς πρέπει να αποτραπεί σε κάθε περίπτωση, οπουδήποτε, οποτεδήποτε και με οποιοδήποτε τρόπο, εάν δεν προκύψει κανένα άλλο επιχείρημα. Η αναφορά στους Ναζί είναι παρούσα σχεδόν παντού και γίνεται ένα δημοφιλές και πολυχρηστικό όπλο που παρεμβάλλεται και εφαρμόζεται ανά πάσα στιγμή. Η φρικαλεότητα του παρελθόντος δεν χρησιμεύει ως προειδοποίηση αλλά εξυπηρετεί σαν δικαιολογία την σημερινή ωμότητα. Το Άουσβιτς γίνεται ένα άλλοθι.
   Το Ολοκαύτωμα λειτουργεί με αυτήν την εντυπωσιακή λογική σαν πρόσχημα για διάφορα εγκλήματα, βομβιστικές επιθέσεις, εισβολές, επιδρομές και βασανισμούς. Μετά το 1945 οι ιδεολόγοι του Ψυχρού Πολέμου, κάνοντας κατάχρηση, εξάντλησαν την μέθοδο σύγκρισης των εξωφρενικών ναζιστικών εγκλημάτων (που υποστηρίχθηκαν από την καταστροφική θεωρία του ολοκληρωτισμού). Και σήμερα όπως φαίνεται, η μέθοδος τείνει να επιβληθεί σε όλο τον κόσμο. Στο Άουσβιτς έχει βρεθεί συγκεκριμένα η αιτία που γυρεύουν τα κέντρα εξουσίας για την διεξαγωγή πολέμων: «Principiis obsta»,** το ρητό αυτό έγινε μία φιλελεύθερη φάρσα! Η τραγική ιστορική ειρωνεία συνίσταται στο γεγονός ότι μέχρι τώρα οι παράλογες συνέπειες της αστικής εξουσίας παρουσιάζονται ως δικαίωση του εαυτού της. Αυτή η σκοπιά των πραγμάτων ισοδυναμεί με την πλήρη επικύρωση της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής ανεξαρτήτως των στόχων της.
   Έτσι το μεγαλύτερο έγκλημα κατά της ανθρωπότητας έως τώρα χρησιμεύει σε πολλούς για να επιτρέψει νέα εγκλήματα ή ακόμη και να δώσει την πρόφαση για την απαίτηση τους. Το Άουσβιτς γίνεται η δικαιολογία για τις διάφορες τερατωδίες και μαζί το κίνητρο για να αποφευχθούν, υποτίθεται, τα χειρότερα. Τέτοιας φύσης είναι και ο ισχυρισμός της προφυλακτικής καταπολέμησης του. Σήμερα στο Ιράκ, αύριο στο Ιράν και μεθαύριο στην Ρωσία, την Κίνα ή την Βενεζουέλα. Ποιος γνωρίζει, πόσα άλλα υποψηφία θηράματα προσφέρονται. Η επίσημη Γερμανία έκανε επίδειξη στην πρώην Γιουγκοσλαβία του τρόπου λειτουργίας αυτού του ισχυρισμού. Με τη βοήθεια μίας καινούργιας παραλληλίας κατέστησε εφικτή την ανηλεή επιβολή των δικών της συμφερόντων. Ω, τι κατόρθωμα! Το Άουσβιτς έχει γίνει μία πετυχημένη εξαγωγική πολιτική επάνω στην οποία η Δύση εν γένει και η Γερμανία εν προκειμένω, μπορούν να προσδοκούν οφέλη. 
   Οι πάντες τελεσφορούν κατηγορώντας τους άλλους πως είναι ναζί. Μάλιστα κάποιοι προβληματίζονται άνευρα, εάν δεν θα πρέπει να ριχτούν ατομικές βόμβες επάνω στα κεφάλια άλλων ανθρώπων. Η εκτεταμένη προπαγάνδα της πολιτισμικής βιομηχανίας είναι τμήμα εκείνης της αποστολής που έχει αναλάβει η οικονομία της αγοράς για την υπόληψη της ελευθερίας και της δημοκρατίας. Αναμφισβήτητα, οι ιδεολογικές βόμβες διασποράς των δυτικών αξιών έχουν αποτέλεσμα. Στο όνομα του Διαφωτισμού εδραιώνουν μία φίλο-ιμπεριαλιστική συναίνεση που φτάνει έως το εσωτερικό της Αριστεράς. Το μυστηριώδες παιχνίδι του εκπολιτισμού συσκοτίζει εντελώς την διαδρομή της σημερινής δημοκρατικής βαρβαρότητας που παρουσιάζεται με προσωπείο ελεύθερης αγοράς. Γι αυτό ήταν και εκείνη που ρύθμισε τον Κόσμο κατά τέτοιο τρόπο που να εμφανίζει τον εαυτό της αδιάκοπα....



Αμετροεπής παραλληλισμός από κακόγουστο γελοιογράφο.
Υποσημειώσεις:
* Ο Φράντζ Σάνντλ είναι ιστορικός/συγγραφέας.
** Σ.τ.μ. "Πολέμα κάθε αρχίνισμα" προτρέπει το ρητό του Οβιδίου υπονοώντας την πρόκληση αντίστασης εν τη γενέσει των φαινομένων. 

Τετάρτη 4 Ιουνίου 2014

Η ομολογία πίστης στο Σύνταγμα ως ανανεωμένη μόδα του υστερικού λαϊκισμού.

   The Kids ~ Do Youy Love The Nazis? 1978

  Βαρύγδουπες έννοιες ενσαρκώνονται ως απερίσπαστες δοξασίες που απαιτούν εξιλαστήρια ομολογία πίστης. Οι δε προσχωρήσαντες ομολογητές παρουσιάζονται με την αμφίεση αποκαθαρμένων ιεροκηρύκων που προπαγανδίζουν την μία και αναμφισβήτητη, δική τους αλήθεια. Έτσι μετά την κατάρρευση του δικομματισμού μας προέκυψε ακόμα ένα ακαταμάχητο δόγμα προάσπισης του κοινοβουλευτισμού και της «δημοκρατίας» του όπου ομονοούν υπέρ βωμών και εστιών, όλες οι δυνάμεις του εκλεγμένου συνταγματικού φάσματος, αντισυστημικές ή μη. Διότι θεωρείται πλήρως αντικειμενική η καταδίκη των διεφθαρμένων ηγεσιών της μεταπολίτευσης και των παρελκομένων της όπως το πελατειακό (sic) κράτος από την στιγμή που, προσχηματικά ή αυθόρμητα, αυτή εξασκείται εις το όνομα της Συνταγματικής νομιμότητας. Ότι ποτέ δεν υφίσταται κράτος χωρίς πελατεία, εφόσον σε κάθε εκδήλωση της ζωής το άτομο ως συγκεκριμένη οντότητα δεν έχει την παραμικρή αξία παρά μονάχα στον βαθμό που συμμετέχει στην κατοχή χρήματος και στην κυκλοφορία του, γιατί μόνο τότε θεωρείται πολίτης, δηλαδή αλλοτριωμένος εργαζόμενος, ποσώς ενδιαφέρει -επειδή δεν περνάει καν από το μυαλό τούς- εκείνους που καταγγέλλουν το «σάπιο» (ξανά sic) σύστημα είτε είναι εγκληματίες εθνικοσοσιαλιστές, είτε περήφανοι πατριώτες και φιλελεύθεροι ορθολογιστές, είτε σοσιαλιστές που πατάνε στη γη ή όπως επιτάσσουν οι καιροί ολίγον απολιτίκ μεν, αλλά πάντοτε κεντρώοι και προοδευτικοί ποταμίσιοι δε, είτε ακόμα ριζοσπάστες αριστεροί ή απολιθωμένοι κομμουνιστές.
  Θα μπορούσε λοιπόν άνετα να ειπωθεί ότι η πολιτική ζωή του τόπου είναι απλά για τα μπάζα, ιδιαίτερα όταν όλοι οι προαναφερόμενοι έχουν ταχθεί στους μηχανισμούς που προασπίζουν την οχλοκρατία εν είδει εξάγνισης του εκλογικού σώματος. Όταν δε η επίσημη "κωματική" πασαρέλα μπορεί να επαίρεται για το κατόρθωμα της πεποίθησης της, ως προς τους παραστρατημένους ψόφο-φόρους οι οποίοι εκφράζουν την οργή τους από την κάλπη μέχρι το ξεβρόμισμα/ξεβράκωμα του τόπου (πήξαμε στα sic) υπό την αιγίδα αδιάφθορων αντισυστημικών ναζί, τότε όλα είναι απολύτως θεμιτά διότι το φλερτ των κομματικών παρατρεχάμενων για τα μάτια του γοητευτικού πόπολου διαρκεί έως το τέλος της επόμενης προεκλογικής περιόδου. Δεν έχει σημασία εάν αυτό το πόπολο απαρτίζεται μεταξύ άλλων από τραμπούκους και χουλιγκάνους, είτε από τηλεορασόπληκτους, τουρίστες του βίου και από θρησκόληπτους, ασκητές της μουροχαυλίασης ή σεξιστές εθισμένους στην πορνογραφία. Ούτε ότι οι δημαγωγοί του, εξάπτουν τα πλέον χαμερπή ένστικτα του με λεξιλόγιο ανάλογου αισθητικού ύφους που περικλείει μέσα του συνωμοσίες με προδότες, μασόνους και δωσίλογους. Το μοναστήρι της "δημοκρατίας" ας είναι καλά και από καλογερικά αποκόμματα, χίλια θα βρούμε, να χαϊδεύουν τα αυτάκια του κυρίαρχου λαού.
   Το κανάκεμα αποτελεί φανέρωση της ομολογίας πίστης σε αυτή την θεαματική κυριαρχία. Οι πάντες νομιμοποιούνται και αυτοδικαιώνονται υπερασπιζόμενοι την Συνταγματική νομιμότητα. Εάν δεν υπήρχαν οι νεοναζί θα έπρεπε να τους είχαμε εφεύρει για τα μαγνητίζοντα κάλλη της! Παρομοίως οι Χρυσοί Ασβοί από την στιγμή που αποτελούν αξιοσέβαστο εκλογικό ρεύμα της οχλοκρατίας ομνύουν την νομιμότητα της Συνταγματικής πολιτείας. Όμοιος ομοίω αεί βελάζει! Η ομολογία πίστης στο Σύνταγμα είναι μια ανανεωμένη μόδα λαϊκισμού. Εκείνη που μπάζει σαν ξελιγωμένη ερωμένη από το παράθυρο τον «Πρωτοφασισμό».* Όταν το εκλογικό σώμα αρνείται να στείλει στα σπίτια τους εκείνους που εικάζει ότι καταχράστηκαν τους αλλοτριωμένους κόπους του, τότε και οι δυσαρεστημένοι με το αποτέλεσμα αυτό θεωρούν πως έχουν κάθε δικαίωμα να φέρουν στο κοινοβουλευτικό αξίωμα πολιτικούς, ή ακόμη και μπράβους φαιών αποχρώσεων, που αμφισβητούν την νομιμότητα του εκλεγμένου κοινοβουλίου διότι αυτό δεν αντιπροσωπεύει την άμωμη Φωνή του Λαού όπως το Σύνταγμα προϋποθέτει.
   Εάν ο κοινοβουλευτισμός, σαν βλακέντιος έφηβος, είναι καταδικασμένος να επαναλαμβάνει μονίμως τα ίδια λάθη και να σκοντάφτει στον εαυτό του, αυτό συμβαίνει επειδή δεν μπορεί ποτέ να απαλλαχθεί από τις μονότονες αντιφάσεις του. Η ομολογία πίστης στο δόγμα της Συνταγματικής νομιμότητας υπενθυμίζει με ειρωνεία ότι -τουλάχιστον στην Ελλάδα- η πεισματική και με υστερικό λαϊκισμό αυτοδικαίωση της κοινωνίας των εμπορευμάτων, ενώ στην πραγματικότητα ποτέ τους δεν υπήρξαν επ' ουδενί λόγω αντικειμενικές συνθήκες για την επιβεβαίωση της, είναι μία ιοβόλος αντίφαση. 


* Ο όρος «Πρωτοφασισμός» έχει εισαχθεί αδόκιμα από τον Ουμπέρτο Έκο στον οποίο ο στοχαστής αναγνωρίζει δεκατέσσερα υπανάπτυκτα κοινωνικά χαρακτηριστικά. Ο Έκο ισχυρίζεται ότι αρκεί και μόνο η εκδήλωση ενός από όλα αυτά τα χαρακτηριστικά ώστε να επιτρέψει στον Φασισμό να συμπτυχθεί γύρω του σαν πόλος.

Τρίτη 20 Μαΐου 2014

Η εκλογική αποχή είναι πρωτίστως ζήτημα ήθους.*



 Εξαδάκτυλος, Έχουν κακούς σκοπούς, 1971

  Η ανθρώπινη ιδιοσυγκρασία ωσάν ρητή εκδήλωση του ψυχισμού είναι πρώτα και κύρια άναρχη με την έννοια ότι δεν μπορεί ποτέ να υπαχθεί σε κανένα αφηρημένο σύστημα ηθικών κανόνων. Κι έτσι η αυθεντική ελευθερία της ατομικής βούλησης όχι μόνο δεν υποκύπτει στη μεταφυσική τέτοιων συστημάτων αλλά μπορεί μονάχα να βιωθεί άμεσα με την ισότιμη αναγνώριση της ώριμης ψυχικά θέλησης των ατόμων ώστε εκείνα να ζουν εκφράζοντας τις ειλικρινείς επιθυμίες τους. «Η επαναστατική ισότητα θα 'ναι αξεδιάλυτα ατομική και συλλογική» δηλώνει απερίφραστα ο Ραούλ Βανεγκέμ Κάτω από το βάρος τούτης της διαπίστωσης η έννοια ενός κοινωνικού συμβολαίου, ακριβώς όπως την διατυπώνει ο Ζαν Ζακ Ρουσσώ ως έκφραση της γενικής συλλογικής βούλησης, δεν είχε ποτέ καμία ηθική νομιμοποίηση διότι παρέβλεπε συνειδητά την υποκειμενική υπόσταση του ατόμου για χάρη μιας μεταφυσικά ανώτερης κοινής θέλησης. Δεν είχε επίσης ποτέ απτή έδρα από την στιγμή που η γενική βούληση μεταφρασμένη σε οικονομική πολιτική όχι μόνο δεν εξασφαλίζει την ίδια την ατομική ελευθερία, αλλά την καθυποτάσσει βάναυσα στην ψευδέστατη αναγκαιότητα των αφηρημένων προσταγών της.
  Ο Ερρίκο Μαλατέστα με περισσή σοφία έγραψε κάποτε ότι: «ο λαός αποτελείται από ανθρώπους, και οι άνθρωποι έχουν χίλιες-δυο ποικίλες και ανόμοιες θελήσεις, ανάλογα με τις διαφορές στην ιδιοσυγκρασία και τις συνθήκες, το να προσδοκάτε δε να εξάγεται από αυτούς, μέσω της μαγικής λειτουργίας της κάλπης, μια γενική θέληση κοινή σε όλους, είναι απλώς παραλογισμός». Απλά παραλογισμός διότι η ατομική θέληση της ανθρώπινης ύπαρξης ως αυθεντική έκφραση της μοναδικότητας ενός προσώπου δεν μπορεί ποτέ να ομογενοποιηθεί σε κάποια μηχανή του κιμά γενικής βούλησης! Είναι επομένως, παντελώς αδύνατο και συνάμα παρανοϊκό, το να μπορεί και μάλιστα από θέση εξουσίας ο οποιοσδήποτε, να εκφράζει ομοθυμαδόν τη πολυδιάστατη φυσιογνωμία των ανθρώπινων χαρακτήρων και ιδιαίτερα να ταυτιστεί με τα πολυπληθή και δυσδιάκριτα στοιχεία τους όπως αυτά αποτυπώνονται στις επιθυμίες, τις ιδέες, τις σκέψεις και τις βουλήσεις που ορίζουν κάθε προσωπικότητα. Και είναι επίσης εντελώς σχιζοφρενικό η ρέπλικα του εκάστοτε κυβερνώντος να ψυχανεμίζεται και να φανερώνει ξεχωριστά σε κάθε δεδομένη στιγμή του βίου τις θελήσεις και τους πόθους κάθε ανθρώπου.
  Ο Κορνήλιος Καστοριάδης μας υπενθύμιζε εξάλλου ρητά ότι «γνωρίζουμε από εμπειρία και χωρίς να ξαναδιαβάσουμε τον Ρουσσώ, πως λειτουργεί η αντιπροσωπευτική δημοκρατία. Οι αντιπρόσωποι αφού εκλεγούν, δεν κάνουν τίποτα άλλο από το να διαιωνίζουν την παραμονή τους στην εξουσία. Είναι επομένως αναγκαίο να επινοήσουμε μορφές δημοκρατίας που θα εμπνέονται όσο το δυνατόν περισσότερο από την άμεση δημοκρατία.» Αναγκαίο για την επιδίωξη ενός αυθεντικού διαλόγου που θα περιφρονεί επιδεικτικά τον αυτισμό της μονόπλευρης και κατευθυνόμενης επικοινωνίας των πολιτικάντηδων η οποία υπακούει μόνο στον εαυτό της και απευθύνεται αποκλειστικά σε αυτόν. Όσοι λοιπόν προσέρχονται στην κάλπη καλή τη πίστει να ρίξουν την ψήφο τους και με δεδομένο ότι ο κύριος όγκος των πολιτευτών διανθίζεται από απαράμιλλα ανεκδιήγητες προσωπικότητες, τους προειδοποιούμε: Καλά ξεμπερδέματα!

Παρασκευή 2 Μαΐου 2014

Εκλογές παγίδα για μαλάκες!

Τζωρτζ Γκρος, "Έκλειψη ηλίου", 1926

Ριμπλόγκινγκ του προεκλογικού ποιήματος (ολίγον μετεστραμμένου για να' ρθει στα ίσια του)

Η παρδαλή διαδικασία της εκλογής των αβροδίαιτων αρχόντων
πάντοτε συντομεύει την χειραγώγηση θυμωμένων ψηφιζόντων.

Ολίγη κριτική αρκεί για ν' απωθήσει την διαχωριστική αγκαλιά της.
Συγκατάνευση και υπακοή κυριαρχεί μεσ' στην ελεεινή αυταρέσκεια της.

Μια φάρσα της στιγμής, μια πράξη μόνο για εκείνους που την κατευθύνουν.
Η παραβίαση κάθε ηθικής, στην κακοποίηση της ζωής για 'κείνους που την μεγεθύνουν.

Τεράστιες ποσότητες αχαλίνωτης κι ορμητικής βλακείας
όσο εκτυλίσσονται τηλεοπτικοί διάλογοι ακόρεστης μαλακίας.

Αλλοπρόσαλλα και ιδρυματικά ορισμένα από τα πρόσωπα αυτά
αυτοσυστήνονται σαν ικανά, ως έντιμα κι αδέκαστα πολιτικά.

Ξέρουν να επιβάλλουν στα κεφάλια των πιστών αδέξια την αγυρτεία
κι ύστερα επαιτούν επαίνους και ιαχές για την ξεδιάντροπη νηστεία.

Επάνω στην δική μου πλάτη,
στήνουνε με πατριωτική απάτη
τη θλιβερή τους τη γιορτούλα.

Και στο όνομα της κοινωνίας
σε μια δόση αφθονίας,
εκτιμητές δημοκρατίας
όπως οι κωμικοί σε μια ιστοριούλα.

Προπέτες κι ανθρωπάρια θηρεύουν ψήφους σεβάσμιων γερόντων
και θα τις ανταλλάξουν με ομόλογα μέσα σε πάλη συμφερόντων.

Οι εκλογές είναι κοντά και τα διλήμματα που σε βαραίνουν ευέξαπτε μικροαστέ πολλά,
έστω κι ένας από δαύτους να σου εξασφάλιζε την αδειανή σου τη δουλειά.

Τι επιζητείς μωρέ και 'συ, τη ζωή σου θες απλά να συνεχίσεις
σε κάθε αναποδιά που εμφανίζεται τον άτιμο πολιτικό πάλι θέλεις να βρίσεις

παθητικά διαπαιδαγωγήθηκες κι ίσως ποτέ σου δεν αναρωτήθηκες αν σου αναλογεί εσένανε ευθύνη,
η αυτοκριτική θα πρέπει να σου προκαλεί μεγάλη ψυχική οδύνη.

Εκχώρησες όλα τα δικαιώματα στην άπληστη εποχή σου
και τώρα κλαίγεσαι και μέμφεσαι την ορφανή ψυχή σου.

Αν θες πήγαινε ψήφισε και 'συ, μην τρέφεις όμως αυταπάτες
σ' αυτή την κοινωνία οι εκλογές είναι παγίδα για μαλάκες.

Δευτέρα 7 Απριλίου 2014

Δαυλοί που σβήνουν στη βενζίνη




Ένα δηκτικό ποίημα


Αισθητική, υπό του μηδενός
ανοησίες εκστομίζονται αφειδώς
Δαυλοί που σβήνουν στη βενζίνη!

Αμετροέπεια ενδημεί στους δοκησίσοφους
τους αρειμάνιους και στον παροξυσμό επίφοβους
Δαυλοί που σβήνουν στη βενζίνη!

Η βλακεία ελλοχεύει με συνέπεια
την αηδία τη βράζουν σε ηφαίστεια
Δαυλοί που σβήνουν στη βενζίνη!

Η μαλακία κεφαλαιοποιήθηκε
σε ακροσφαλή μυαλά ηγήθηκε
Φελλοί που σφάζουν την ευθύνη!

*το σκίτσο είναι του Ηλία Μακρή

Δευτέρα 3 Μαρτίου 2014

Το θέαμα της αποσύνθεσης στην Ουκρανία καθίσταται η αποσύνθεση του θεάματος.




  Οι λεγεωνάριοι και οι θιασώτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρέα με όλους τους υπόλοιπους φιλελεύθερους Δυτικούς ορθολογιστές ας βγουν τώρα στους δρόμους με θέρμη να γιορτάσουν καρναβαλικά όντας θεματοφύλακες της Δημοκρατίας! Τα όσα συμβαίνουν στην πολύπαθη Ουκρανία με ραγδαία κλιμάκωση έφεραν στην αγκαλιά της διακυβέρνησης και σε προνομιακή θέση εξουσιαστή ένα μπουκέτο από άνθη που το αποτελούν οι Ουκρανοί νεοναζί, το κόμμα ενός λαϊκιστή, γερμανόφιλου, πρώην πυγμάχου και το κυβερνητικό κόμμα με τον αισθαντικά λιγωμένο τίτλο "Πατρίδα" που με την ακλόνητη πίστη του στις Ευρωπαϊκές αξίες για ένα υψηλό βιοτικό επίπεδο εκσυγχρόνισε με πορτοκαλί φινέτσα τις ώριμες συνθήκες αποσύνθεσης της κοινωνίας της εργασίας. Ο σκοπός βέβαια πάντοτε εξαγίαζε τα μέσα. Και έτσι έπρεπε να αποκατασταθεί με εμφυλιακή σύρραξη η φιλοευρωπαϊκή προοπτική της Ουκρανίας στον υπερεθνικό συνασπισμό της μόνιμης οικονομικής υποβάθμισης που συγκροτεί η Ευρωπαϊκή Ένωση. 
  Κάτω από αυτές τις εξελίξεις "έγκυροι αναλυτές", πατριώτες και μη, έχουν ήδη ξεθάψει τα τσεκούρια ενός πεπαλαιωμένου ιμπεριαλιστικού πολέμου που επίκειται ώστε να ξεκαθαρίσουν οι σφαίρες επιρροής μεταξύ Δυτικών (Ε.Ε./Η.Π.Α.) και Ρωσίας. Οι δε απολογητές της θετικιστικά εξιδανικευμένης ουσίας της εργατικής τάξης στέκονται στο γεγονός πως η ανάδειξη των φασιστών στην εξουσία είναι στρατηγική ήττα του ευρωπαϊκού προλεταριάτου. Ολοι αυτοί οι ακραιφνείς ιδεο-μπουρδολόγοι τείνουν να παραγνωρίζουν το φθέγμα που με σοφία εμπλούτισε, κάποιος που τυγχάνει και εν μέρει ιδεολογικός μέντορας για τα κολλημένα τους μυαλά, στην «18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη», πως όταν τα γεγονότα και οι προσωπικότητες συμβαίνουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο για δεύτερη φορά στην Ιστορία, τότε και τα δύο εξελίσσονται σαν φάρσα.
  Έτσι λοιπόν, ο φασισμός βρέθηκε στο πλεονεκτικό σημείο να ηγεμονεύσει με τραγικές συνέπειες για την υφήλιο σε μία συγκεκριμένη ιστορικά περίοδο, Το κατόρθωσε διότι οι αντικειμενικές συνθήκες ευνοούσαν την γιγάντωση των εθνικών οικονομιών και κατά συνέπεια την αφηρημένη διαχειριστική δομή των ανθρώπινων ζωών που αυτές υπέθαλψαν, δηλαδή τον εκάστοτε Κρατικό μηχανισμό. Στον μεσοπόλεμο οι Ναζί πέραν της εξασκημένης τρομοκρατίας τους απέσπασαν την κοινωνική συναίνεση και επειδή κατάφεραν να εξαφανίσουν τα δυσθεώρητα ύψη της ανεργίας (αντίστοιχα με τα σημερινά δεδομένα) και παράλληλα να στήσουν ένα κράτος πρόνοιας. Βασίστηκαν σε διάφορα οικονομικά τρικ τα οποία επιτεύχθηκαν χάριν στην δυνατότητα του εμπορευματικού συστήματος να εξακολουθεί να αναπαράγει με την πρωταρχική μορφή της Εργασίας την αξία που αντιπροσωπεύει το χρήμα.
  Με την έλευση της τρίτης βιομηχανικής επανάστασης της μικροηλεκτρονικής αυτή η αντικειμενική συνθήκη έχει παρέλθει οριστικά και αμετάκλητα από την τεχνολογική μετεξέλιξη των παραγωγικών δυνάμεων. Η αφηρημένη εργασία (Μαρξ) δεν φτάνει ούτε ως ηλίθιο αστείο για να παραγάγει αρκετό και ψυχρό χρήμα και να μπαλώσει τις ακατάσχετες τρύπες της παγκόσμιας οικονομίας. Ο Ζύλ Ντελέζ, αν και στην προσπάθεια του να ερμηνεύσει την μετεξέλιξη του εμπορευματικού συστήματος στην μεταφορντική του περίοδο καταλήγει σε σχετικιστικά συμπεράσματα μεταμοντέρνας υφής, εμμέσως πλην σαφώς αναφέρει ότι ο καπιταλισμός: «υποβιβάζει την παραγωγή στον Τρίτο Κόσμο ακόμη και σε περιπτώσεις πολύπλοκων παραγωγικών διαδικασιών, όπως της υφαντουργίας, της μεταλλουργίας και της παραγωγής πετρελαίου. Δεν αγοράζει πια πρώτες ύλες και δεν πουλάει πια τελειωμένα προϊόντα. Αγοράζει τελειωμένα προϊόντα ή συναρμολογεί έτοιμα στοιχεία. Αυτό που θέλει να πουλάει είναι υπηρεσίες κι αυτό που θέλει να αγοράζει είναι μετοχές.»
  Κι αυτό συμβαίνει για έναν απλούστατο λόγο. Γιατί η εμπράγματη πηγή αξίας που είναι η αφηρημένη Εργασία (Μαρξ) αποσυντίθεται. Όταν στο εμπόρευμα «τό μέγεθoς της (ανταλλακτικής) αξίας μιας ορισμένης άξίας χρήσης καθορίζεται μόνο από τήν ποσότητα της κοινωνικά αναγκαίας εργασίας ή από τό χρόνο εργασίας πού είναι κοινωνικά αναγκαίος γιά τήν παραγωγή της» (Μαρξ) τότε και το μέγεθος αυτό συνεχώς διολισθαίνει από την διευκόλυνση που παρέχει η τεχνολογία μειώνοντας σε εκμεταλλεύσιμο χρόνο την δαπάνη της ανθρώπινης ενέργειας. Και από την συγκεκριμένη φθορά της παραγόμενης αξίας από την εργασία δεν μπορεί να ξεφύγει κανένα απολύτως κεφάλαιο. Επ΄αυτού δεν παύει να αποτελεί μεστό παράδειγμα η Εθνική οικονομία της Ουκρανίας. Μιλώντας στην ξύλινη γλώσσα των οικονομολόγων μολονότι η χώρα εμπεριέχει όλα τα συστατικά μίας μεγάλης Ευρωπαϊκής οικονομίας - μερικά από αυτά είναι προίκα του αμαρτωλού Σοβιετικού της παρελθόντος - όπως είναι οι μεγάλες καλλιεργήσιμες εκτάσεις, μία ευρεία ανεπτυγμένη βιομηχανική βάση (που περιλαμβάνει τομείς της βαριάς βιομηχανίας όπως η αεροδιαστημική τεχνολογία), ένα εξαιρετικά εκπαιδευμένο εργατικό δυναμικό και ένα καλό εκπαιδευτικό σύστημα, η Ουκρανία παραμένει σε μόνιμη οικονομική δυσχέρεια εδώ και δύο δεκαετίες από τότε που απέκτησε την ανεξαρτησία της. Το δε τσίρκο που ανέλαβε την εξουσία ήδη στις πρώτες του προγραμματικές δηλώσεις έσπευσε να ζητήσει βοήθεια από τους διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς για να τεντώσει πιο πολύ το σώμα της οικονομίας στο προκρούστειο κρεβάτι της πιστωτικής προσομοίωσης.
  Για τους ίδιους λόγους καμία νεκροζώντανη ιμπεριαλιστική οντότητα δεν είναι στην πραγματικότητα διατεθειμένη να προχωρήσει σε εκτεταμένες πολεμικές συρράξεις και να ανοίξει πολλαπλά μέτωπα όταν τα δημοσιονομικά της μεγέθη θα στέκουν σαν δαμόκλειος σπάθη πάνω από το κεφάλι της. Όταν οι περισσευούμενοι πληθυσμοί τους είναι παντελώς άχρηστοι οι παγκόσμιοι χωροφύλακες έχουν άπειρες προφάσεις για να μην παρέμβουν. Εν τέλει αυτό που παίζεται σήμερα ακριβώς όπως μας το εφιστά ο Κούρτζ είναι ένας τραγικά ανεξέλεγκτος εσωτερικός πόλεμος μέσα στα σπλάγχνα των εθνικών κρατών που βρίσκονται σε πλήρη αποσύνθεση. Η τυφλή οργή των υπηκόων τους δείχνει να γίνεται έρμαιο στις ανερμάτιστες ορέξεις της εκάστοτε πολιτικής τάξης η οποία είναι εντελώς ανίκανη να τις κουμαντάρει. Διότι η παρωχημένη και ηλίθια πολιτική και οικονομική της ιδεολογία δεν γίνεται πιστευτή πια από κανέναν. Και έτσι "ό,τι υπήρξε τρομοκρατικό κατέστη γελοίο όμως και αυτή η ίδια η γελοιότητα δεν δύναται να διατηρηθεί, παρά μόνον συντηρώντας στο περιθώριο την τρομοκρατία από την οποία επιθυμούσε να απαλλαγεί."(Ντεμπόρ)

Σάββατο 1 Μαρτίου 2014

Ο τρόμος της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης. Πώς επιχειρείται να γίνει η Ελλάδα μια περίπτωση για παραδειγματισμό

Του Robert Kurz
Σκίτσο του Γιόχαν Χάινριχ Φίσλι: Ήφαιστος, Βία και Κράτος αιχμαλωτίζουν τον Προμηθέα στο βουνό του Καυκάσου, 1810

Αναδημοσίευση από τις Εκδόσεις των Ξένων

  Στον 21ο αιώνα, αντίθετα με τα όσα διαδίδονται, οι δυνάμεις του καπιταλισμού δεν ενδιαφέρονται πλέον για εδαφικές κατακτήσεις. Τι να τις κάνουν τις εκτάσεις καμμένης γης και τους περιττούς πληθυσμούς; Το γεγονός αυτό επ' ουδενί δεν σημαίνει ότι ο ιμπεριαλισμός έχει εκλείψει. Όμως αυτό που διακυβεύεται δεν είναι πλέον οι εθνικές αυτοκρατορίες και οι ζώνες επιρροής, αλλά η διαχειρισιμότητα της παγκοσμιοποίησης ως κρίσης. Τα όρια της εκμετάλλευσης του κεφαλαίου επαναπροσδιορίζονται ως όρια βιωσιμότητας για τις μάζες των ηττημένων, και η κατάρρευση των εθνικών οικονομιών επαναπροσδιορίζεται στο πλαίσιο της ελεγχόμενης συνύπαρξης από τη μια δανειοδοτημένων boomtowns ταχείας ανάπτυξης και από την άλλη περιοχών εγκαταλελειμμένων στην εξαθλίωση.
  Υπό αυτές τις συνθήκες η παραγωγή ασφάλειας για τις υπόλοιπες συναλλαγές απαιτεί ιδεολογική νομιμοποίηση. Αποτελεί ευτύχημα ότι τα απολυμένα και απόκληρα παιδιά του κεφαλαίου δεν είναι κι οι καλύτεροι άνθρωποι, και έτσι, αντί να επιτεθούν στις απαράδεκτες συνθήκες διαβίωσης τους, προτιμούν να επιτεθούν στους συνανθρώπους τους. Το συγκρουσιακό παράδειγμα ενός κόσμου κρατών σε αποσύνθεση δεν είναι σήμερα ο εξωτερικός, αλλά ο εσωτερικός πόλεμος μεταξύ εθνικά και θρησκευτικά διασπασμένων δυνάμεων... Οι επεμβάσεις της παγκόσμιας αστυνομίας από τη μεριά των δυνάμεων ασφαλείας του καπιταλιστικού κέντρου ενάντια στους βάρβαρους της περιφέρειας μπόρεσαν μάλιστα να νομιμοποιηθούν και να επενδυθούν με δημοκρατικό ιδεαλισμό. Η εικόνα αυτή αποτελεί φυσικά ένα στιγμιότυπο μόνον της σταδιακής διαδικασίας διάλυσης της παγκόσμιας δομής εξουσίας. Το αργότερο από το 2008 και μετά, η κρίση της παγκόσμιας οικονομίας άλλαξε την κατάσταση εκ βάθρων. Τώρα τα όρια της πιστοληπτικής ικανότητας εξαντλήθηκαν ακόμη και στα ίδια τα δυτικά κέντρα. Κρίσεις χρέους, όπως αυτές που καταγράφονται παντού στα δυτικά κέντρα, ως τώρα τις συναντούσαμε μόνο στις περιφερειακές ζώνες της παγκόσμιας οικονομίας. Έτσι εισάγεται στην ημερήσια διάταξη μια ποιοτικά διαφορετική διαχείριση κρίσεων στις μητροπόλεις, η οποία μετατοπίζει το βάρος από την εξωτερική στην εσωτερική κατάσταση εκτάκτου ανάγκης. Εκτός από τους απρόβλεπτους περιθωριακούς πληθυσμούς στις παραμελημένες εσωτερικές αυλές του παγκοσμίου κεφαλαίου, πρέπει τώρα να μπούνε στο στόχαστρο και τα μεσαία στρώματα. Ο κενός νοήματος δημοκρατικός φορμαλισμός, τον οποίο εδώ και καιρό έχουν αναγνωρίσει ως βασική αρχή της πλάνης τους οι θεοκρατικοί φασίστες διαφόρων αποχρώσεων, καθιστά την αναγκαστική υποτίμηση του κεφαλαίου, που είναι η «φυσική του βάση» (Μαρξ), ακόμη πιο πιεστική, καθώς ορθώνονται οι εσωτερικοί του περιορισμοί. Η στρόφιγγα του καπιταλιστικού χυμού της ζωής, του χρήματος, πρέπει να κλείσει, τώρα πια όχι μόνο για μια περιθωριοποιημένη νέα τάξη πτωχευμένων, αλλά για την πλειοψηφία της «λαϊκής κυριαρχίας» των μητροπόλεων. 
  Έτσι νομιμοποιείται φυσικά και η κατάσταση εκτάκτου ανάγκης. Στη Λιβύη, το ΝΑΤΟ, επικαλούμενο τις δημοκρατικές αξίες, επέβαλε τη σαρία με βομβαρδισμούς. Στις δυτικές ζώνες-πυρήνες της παγκοσμιοποίησης, τον ρόλο των βομβαρδιστικών αεροπλάνων μπορεί να αναλάβει μόνο η περιοριστική συνθήκη του κλονισμένου οικονομικού συστήματος. Η υλοποίηση των οικονομικών προσταγών στο όνομα της δημοκρατίας, ενάντια στα στοιχειώδη ζωτικά συμφέροντα της πλειοψηφίας της τυπικής «κυριαρχίας», συντελείται αρχικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση, διότι εδώ το νομισματικό κατασκεύασμα του ευρώ έχει ωθήσει τις αντιθέσεις στα άκρα – και επιπλέον επειδή υπάρχει ήδη μια υπερεθνική ομάδα κρούσης.
  Η Ελλάδα, διά της εκ των πραγμάτων χρεωκοπίας της σε συνθήκες παγκόσμιας κρίσης, δημιούργησε ένα προηγούμενο. Μια μη ελεγχόμενη χρεωκοπία θα τίναζε στον αέρα όλο το ευρωπαϊκό οικονομικό σύστημα και θα ξεπερνούσε τις επιπτώσεις της χρεωκοπίας της Lehman Brothers και όχι μόνο. Μια ελεγχόμενη χρεωκοπία μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνον εφόσον το σύνολο του ελληνικού λαού ωθηθεί κάτω από το κατώτατο όριο επιβίωσης. Μαζική ανεργία, εξαθλίωση εις βάθος των μεσαίων τάξεων και κατάρρευση του συστήματος υγείας και των δημόσιων υποδομών γίνονται πραγματικότητα. Οι ελληνικές ελίτ δεν μπορούν να χωνέψουν εύκολα και να αναλάβουν μόνες τους τη νέα εισπρακτική λογική του κεφαλαίου. Απαιτείται μια εξωτερική ιμπεριαλιστική επέμβαση με τη μορφή κρίσης, η οποία διεκπεραιώνεται από μία τρόικα της Κομισιόν της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ευρωπαϊκής Τράπεζας και του ΔΝΤ – τώρα πλέον όχι ενάντια σε μια παράγκα του πρώην τρίτου κόσμου, αλλά για πρώτη φορά ενάντια σε μια χώρα της Δύσης.
   Η κυβέρνηση Μέρκελ πήρε την απόφαση να κρατήσει μια σκληροπυρηνική στάση και να εκφράσει ακριβώς αυτό που νιώθει η διαχειριστική, η πολιτική και μηντιακή κυρίαρχη τάξη καθώς και τα χαμηλά λαϊκά στρωμάτα της Γερμανίας. Με την υποστήριξη του βοηθού σερίφη Σαρκοζύ, απαρνείται την κρίση του συστήματος, ώστε κάνει την εμφάνισή της ως αυτόκλητος δικαστικός επιμελητής του «αυτόματου υποκειμένου» (Μαρξ). Οι καπιταλιστικά αναξιόπιστοι και εξευτελισμένοι Έλληνες δεν επιτρέπεται να προσχωρήσουν στη Ντίσνεϋλαντ του Βερολίνου, αλλά πρέπει να υποστούν οικονομικοπολιτικούς αποκλεισμούς μέχρι να φτύσουν αίμα. Έγινε λόγος ακόμη και για γερμανό κομισάριο αποταμίευσης, έστω και αν η πλειοψηφία της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποκήρυξε την πρόταση, με όποια συναισθήματα ντροπής της έχουν απομείνει. Η ψευδής χειρονομία υπεροχής τροφοδοτείται από την προσωρινή θέση νικητή στην κρίση της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, μια που οι κύκλοι εξαγωγών επωφελήθηκαν από τα παγκόσμια κρατικά προγράμματα, από την υποτίμηση του ευρώ, κυρίως λόγω της κρίσης χρέους, και από την επιβολή των χαμηλών μισθών μετά το Χαρτς IV. Αποσιωπάται τεχνηέντως το γεγονός ότι ο τευτονικός οικονομικός μύθος εκτός από τα ίδια χρέη προϋποθέτει και τα χρέη των άλλων, καθώς και το ότι η εξάτμιση της αγοραστικής δύναμης θα καταλήξει σε ευρωπαϊκή και παγκόσμια ύφεση. Τουλάχιστον ας αντιληφθούμε ότι η Ελλάδα χρησιμοποιείται για παραδειγματισμό. Το ίδιο πρόγραμμα θα εφαρμόσουν και στη Γερμανία την ίδια αν χρειαστεί, ποντάροντας στον ιστορικό σοσιαλμαζοχισμό της γερμανικής «λαϊκής κυριαρχίας», η οποία ανέκαθεν δεν μπορούσε να κάνει βήμα από την πολλή πολιτική νομιμοφροσύνη... 
  Η Ελλάδα προσφέρεται ως πεδίο πειραμάτων της νέας δημοκρατικής διαχείρισης κρίσεων και για τον επιπλέον λόγο ότι σ’ αυτόν τον τόπο μία νεανική εξέγερση, απομονωμένη και χωρίς προοπτικές, μπορεί και χρησιμοποιείται ως σάκος του μποξ. Ταιριάζει απόλυτα στη συνολική εικόνα το γεγονός ότι ο κρατικός προϋπολογισμός τρέχει με τη νεκρή ταχύτητα στον τομέα των κοινωνικών παροχών, ενώ αντίθετα οι δαπάνες για τους εξοπλισμούς το 2012 σχεδόν διπλασιάστηκαν σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Τα σχετικά χρέη γίνονται αντιληπτά με ευνοϊκή προδιάθεση και από τους επίδοξους κομισάριους της λιτότητας, μια που οι παραγγελίες από την Αθήνα καλύπτουν το 15% του τζίρου των γερμανών κατασκευαστών όπλων. Έχει εξάλλου προαναγγελθεί ότι ο μηχανισμός της δημοκρατικής κατάστασης εκτάκτου ανάγκης θα επιδείξει τη δύναμη του και στρατιωτικά. Στον τομέα της καταστολής, η Ελλάδα επιδεικνύει υπευθυνότητα και τα καταφέρνει μια χαρά χωρίς εξωτερική βοήθεια (ενώ στο Αφγανιστάν υπάρχει ακόμη ανάγκη συμμόρφωσης στα ιδεώδη του δημοκρατικού στρατού εκτάκτου ανάγκης). Και αν το θερμόμετρο υπερθερμανθεί, ο τρόμος της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης υπό γερμανική καθοδήγηση θα δείξει τι είναι ικανός να κάνει. Και τότε, συγκριτικά, το καθεστώς Άσαντ θα μοιάζει πιθανότατα νερόβραστο, γιατί αυτό που θα διακυβεύεται θα είναι κάτι παραπάνω από κάποιο ισχνό αραβικό ακαθάριστο εθνικό προϊόν.
   Προς το παρόν η πολιτική τάξη της Ελλάδας πρέπει να κάνει κάποια παζάρια για τους όρους συνθηκολόγησης και να προσποιείται κάποια αντίσταση, ώστε να μην χάσει τελείως το αγνώριστο πλέον πρόσωπό της. Η βούληση των ψηφοφόρων δεν ξέρει έτσι κι αλλιώς τι κατεύθυνση να λάβει, και το σύνολο του συστήματος των κομμάτων καταρρέει παραδειγματικά από μόνο του. Στους μετα-εθνικούς διαχειριστές κρίσεων οι εθνικιστικές εξάρσεις είναι ιδιαίτερα αρεστές, αφού όσο προσπαθούν να διαπραγματευτούν τη χρεωκοπία με όρους τάχα λιγότερο επαχθείς, τόσο περισσότερο μπορούν να λειτουργήσουν ως βαλβίδα εκτόνωσης για τον πληθυσμό. Την απλά και μόνον αντιγερμανική οργή των Ελλήνων, οι Γερμανοί σωβινιστές των εξαγωγών τη γράφουν στ’ αρχίδια τους, μια που το αναγκαίο πογκρόμ κατευθύνεται στην πραγματικότητα ενάντια σε πρόσφυγες ή μετανάστες, όπως έχει αποδειχτεί στην πράξη μέχρι τώρα στην Ελλάδα – και όχι μόνον. Ακόμη και σχετικά με αυτό το θέμα, η Γερμανία με τους νεοναζί κατά συρροήν δολοφόνους, τους οποίους κανακεύει η δημοκρατική Στάζι,* έχει πράγματι να προσφέρει πολλά και να δείξει τον δρόμο σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή επικράτεια.


*  Από το 2000 έως το 2006 νεοναζί δολοφόνησαν έξι Τούρκους, δύο Γερμανούς τουρκικής καταγωγής και έναν Έλληνα σε έξι διαφορετικές πόλεις της Γερμανίας, από το Ρόστοκ μέχρι το Μόναχο, με την ανοχή της γερμανικής εθνικής υπηρεσίας πληροφοριών. 


Τρίτη 11 Φεβρουαρίου 2014

Το θεσμικό μονοπώλιο της βίας στην δίκη του Τάσου Θεοφίλου


   Ο Νικολό Μακιαβέλι στον περίφημο Ηγεμόνα αναφέρει στην σημασία της ικανότητας εκείνου που ασκεί την εξουσία πως όταν το πόπολο αρχίζει να χάνει την εμπιστοσύνη του σε αυτόν που άρχει – ας βάλουμε λοιπόν στην θέση αυτή το Κράτος για να δώσουμε μία τωρινή διάσταση ερμηνευτικά – τότε εκείνος θα πρέπει να την διατηρήσει με την βία. Διότι όταν ο λαός θ’ αρχίσει να μην τον πιστεύει πια τότε ο άρχοντας θα κινδυνέψει να πέσει και να τσακιστεί στους θεσμούς που ο ίδιος θεσμοθέτησε. Βέβαια ό,τι έχει ουσιαστική σημασία στην πραγματεία του Μακιαβέλι είναι το συμπέρασμα πως αυτός που ασκεί την εξουσία κατά παράδοση, οφείλει και να διατηρήσει με προσοχή εκείνους τους κοινωνικοπολιτικούς θεσμούς με τους οποίους ο λαός είναι εξοικειωμένος ώστε η εξουσία του να είναι διαρκής. Το αδαμάντινο μας κράτος λοιπόν οφείλει να διατηρεί παντοδύναμους εκείνους τους θεσμούς που αποτελούν την καταστατική του προϋπόθεση και που χωρίς αυτούς μας είναι αδιανόητο ως τέτοιο. Κι αυτοί δεν είναι άλλοι εκτός από όσους συγκροτούν το θεσμικό του μονοπώλιο της βίας και επικαλύπτονται στην διαβαθμισμένη εξουσία των τριών χεριών του, νομοθετικού, εκτελεστικού και δικαστικού.
   Ποιος βέβαια να το φανταζότανε ότι το δικαστικό του χέρι για να εδραιώνει συνεχώς την θέση του Κράτους στην αυγή του 21ου αιώνα θα πρέπει να δικαιώνει τις προτροπές του αναγεννησιακού στοχαστή. Εν τούτοις μία τέτοια εξέλιξη δεν πρέπει να θεωρείται αναχρονιστική αλλά σύμφωνη με το πνεύμα της κρίσης που διέπει την παραπαίουσα κοινωνία της εργασίας. Εδώ και καιρό διαφαίνεται μία διάχυση της κατασταλτικής λαγνείας των δημοκρατικών θεσμών και στις εξοχότερες των ευρωπαϊκών οικογενειών όπως η Γαλλία*, η Βρετανία ή η Ισπανία. Αυτή η διάχυση εφορμά ως θεαματικό αίτημα για περισσότερη τάξη και ασφάλεια από την στιγμή που η ίδια η κοινωνία της εργασίας χαροπαλεύει και το Κράτος, πιεζόμενο πια, πρέπει να αποκαταστήσει τον ετοιμόρροπο θεσμικό του ρόλο. Έτσι και στην Ελλάδα όταν όλες οι άλλες αρμοδιότητες του έχουν αρχίσει να συρρικνώνονται και να περνούν μέσα από το μάτι της βελόνας για να διαμορφώσουν στο τέλος ένα μινιμαλιστικό Λεβιάθαν, επειδή αυτό είναι το αποτέλεσμα της επιταγής των παρανοϊκών νόμων που αξιοποιούν την ανταλλακτική αξία του κεφαλαίου, ο μόνος πόλος που θα σταθεί για να δικαιολογήσει την μορφή του αστικού Κράτους είναι εκείνος που είναι συνυφασμένος από την απαρχή του και προσιδιάζει σε κάθε λογής νεκροταφείο. Η τάξη και η ασφάλεια!
   Χάριν λοιπόν αυτής της αδιαπραγμάτευτης συνθήκης που υποτίθεται ότι συντηρεί την κοινωνική ειρήνη η δικαστική εξουσία είναι διατεθειμένη να κάνει τα δικά της δικονομικά άλματα. Και μπορεί ακόμη και να φτάσει μέχρι το σημείο να πρωτοπορήσει επανερμηνεύοντας τον νομικό της πολιτισμό που βαστάει από την εποχή του Διαφωτισμού. Εφεξής σε ορισμένες περιπτώσεις όταν το δικαστήριο κρίνει κατά το δοκούν, τότε ο κατηγορούμενος θα λογίζεται κατά τεκμήριο ένοχος και δεν θα πρέπει το δικαστήριο να αποδεικνύει την ενοχή του αλλά εκείνος την αθωότητα του.
   Έτσι ακριβώς εξελίχθηκε και η δίκη Θεοφίλου. Ήδη για το πόρισμα της ενοχής του είχαν αποφανθεί τα μαζικά μέσα εξηλιθίωσης του κοινού από την στιγμή που η αντιτρομοκρατική υπηρεσία που τον συνέλαβε για την αιματηρή ληστεία στην Πάρο το καλοκαίρι του 2012, τον προσήγαγε με όλες τις χολιγουντιανές τιμές που αρμόζουν σε κάποιο ταραξία της δημόσιας τάξης και εχθρό της κοινωνικής ασφάλειας ως τρομοκράτη. Στην εξέλιξη της δίκης δεν προέκυψε καμία ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία για την ενοχή του Τάσου Θεοφίλου. Το μοναδικό πειστήριο που τον ενοχοποιούσε (ένα ψάθινο καπέλο) εμφανίζεται στην δικογραφία μετά την φωτογράφιση όλων των πειστηρίων στον τόπο του εγκλήματος. Δηλαδή σαν να λέμε περίπου: εκ των υστέρων της διαδικασίας συγκέντρωσης των όποιων στοιχείων. Αυτό λοιπόν το καπέλο κατά την διάρκεια της δίκης κατέστη δικονομικά διάτρητο διότι αποσαφηνίστηκε, καθότι κινητό αντικείμενο, πιο πολύ ως ένδειξη παρά ως απόδειξη της όποιας εγκληματικής πράξης.
   Παρ’ όλα αυτά ο Θεοφίλου καταδικάστηκε πρωτόδικα με ποινή ίση με την ακρωτηρίαση 25 χρόνων από την ζωή του ώστε να εξευμενίστει με αυτόν τον τρόπο η περιρρέουσα κατασταλτική προκατάληψη των δικαστών που τον δίκασαν με κριτήριο το μοντέλο καταστολής, που επισείει η τάξη και η ασφάλεια και τείνει πλέον να γίνει ο κανόνας, κι όχι στηριζόμενοι στην αλήθεια των πραγματικών γεγονότων. Το δικαστήριο έτσι θέλησε να δικαιώσει κυνικά και μία άλλη ρήση του Μακιαβέλι που αντιτείνει ότι «όποιος συμπεριφέρεται με καλοσύνη σε μια κοινωνία με τόσους, που είναι κάθε άλλο παρά καλοί, είναι φυσικό να καταστραφεί».
   Αξίζει βεβαίως να αναφερθούμε και στην σημειολογία της μη αναγνώρισης ως ελαφρυντικού από τους δικαστές του πρότερου έντιμου βίου στον κατηγορούμενο. Ενώ απαλλάχθηκε από τις κατηγορίες που αφορούσαν τα περί τρομοκρατίας ωστόσο δεν του αναγνώρισαν ως ελαφρυντικό το συγγραφικό του έργο ως μέρος μίας έντιμης ζωής επειδή σύμφωνα με την εισαγγελέα είχε ασταθή κοινωνικό βίο γιατί δεν εξασκούσε κάποιο σταθερό επάγγελμα και προετοίμαζε εν τοιαύτη περιπτώσει την ληστεία τράπεζας. Αλήθεια κάποιος που εκφράζει τις λογοτεχνικές του ανησυχίες φτάνοντας στο σημείο να γράφει διηγήματα έστω κι αν παιδεύει ακατάπαυστα το πνεύμα του για να το πετύχει, εάν δεν είναι με αξιακά ανταλλάξιμους όρους αναγνωρισμένος από το κάθε λογής ανερμάτιστο σινάφι αυτής της εργατικής κοινωνίας, παύει να εκλαμβάνεται ως έντιμος; Φυσικά και δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός πως πριν από δύο περίπου εβδομάδες κάποιος τσαρλατάνος που μαϊμουδίζει τον λιμπεράλ πολιτικό (και που η ζωή του μπορεί να απογραφεί τηλεγραφικά σε αυτά τα αστεία βιογραφικά σημειώματα, με τον βαρύγδουπο τίτλο Curriculum Vitae, μέσα σε λιγοστές αράδες) χαρακτήρισε τον Μαρξ τεμπελχανά! Και είναι ενδεικτικό του πως κάποιοι ταγοί της κοινωνίας της εργασίας δηλαδή οι πολιτικοί και δικαστικοί της λειτουργοί αντιλαμβάνονται την έντιμη εικόνα για τα μέλη της: Μακάριους ως φιλόπονους, αφηρημένα εργατικούς και συνάμα φτωχούς τω πνεύματι. Φτυστούς, σαν τη μάπα τους!

ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΣΤΟΝ ΑΘΩΟ ΤΑΣΟ ΘΕΟΦΙΛΟΥ!
 
Υποσημειώσεις:
* Βλέπε στις παραπομπές το κεφάλαιο «Violence, mais pour quoi faire?» από το δοκίμιο του Ανσελμ Γιάππε «Credit A Mort»
** Η εικόνα του ποστ αποτελεί εικονογράφηση για το πασίγνωστο μυθιστόρημα του Φραντζ Κάφκα: Η Δίκη

Παραπομπές:
α) Ο Ηγεμόνας  ~ Νικολό Μακιαβέλι,  Εκδόσεις: Περίπλους 2003 ~ 1513
β) Violence, mais pour quoi faire?  ~ Anselm Jappe Editions Lignes ~ 2009
γ) Μαρξ 2000  ~ Ρόμπερτ Κουρτζ ~ 1999

Δευτέρα 27 Ιανουαρίου 2014

Αποχρώσες ενδείξεις

Ο Χορός του Θανάτου, αφίσα του 1919 που αποδίδεται στον Γιόσεφ Φέννεκερ


Ένα έγχρωμο ποίημα

Μαύρη και σκοτεινή η νύχτα μέσα στην πόλη
το δίκαιο το διατήρησαν, βυθίζοντας το στη φορμόλη.

Μουντή και γκρίζα η σύναξη με ξύλινες τις λέξεις
το νόημα απέθανε όταν απολιθώθηκαν οι έξεις.

Κι ο ουρανός είν' γαλανόλευκος στου Ελύτη τα ποιήματα
Μια κοινωνία μαλακίζεται με φασιστών ανδραγαθήματα.

Κάτωχρο και κίτρινο σφήνωσαν
τον έρωτα, μέσα σε τρύπια κάσα
η ιστορία λοιπόν συμβαίνει σαν
άλλη μια στυφή κι ηλίθια φάρσα.


Παρασκευή 10 Ιανουαρίου 2014

Για να ξεβρομίσει ο τόπος

Βίκτορ Καστίγιο: Νεολαία ενάντια στο φασισμό, 2009

Ένα παστρικό ποίημα!

Για να ξεβρομίσει ο τόπος
θέλει νταηλίκια κι έκφυλους αμανέδες
φονευμένα χελιδόνια
να κείτονται ανάμεσα σε πανσέδες
περίστροφα, σουγιάδες και λεκέδες
τη μέθεξη βαλμένη
σε σκουπιδοτενεκέδες

Για να ξεβρομίσει ο τόπος
θέλει οι τυφλοί να πουλούν τις κόρες των ματιών τους
οι κουφοί να εμπορεύονται τα τύμπανα των αυτιών τους
οι μουγκοί να παζαρεύουν όχι τη γλώσσα
μα τις ευαίσθητες χορδές τους
οι αναιμικοί να αποστειρώνουν το αίμα και τις ψυχές τους
οι λεπροί να κεντούν το δέρμα, να αφορίζουν τις ζωές τους
και οι ομοφυλόφιλοι να βάζουν τον ερωτισμό τους στο ντορβά

Για να ξεβρομίσει ο τόπος
θέλει δουλειά πολλή,
θέλει την Άνοιξη να εκδίδεται φτηνή
θέλει προστάτες που τη διακόρευσαν από μικρή
την αγάπη για το ωραίο φύλο αποσπασματική
θέλει την ποίηση άρτια δεμένη και αισθησιακή
Για να ξεβρομίσει ο τόπος
θέλει νεκρούς χιλιάδες με φωταψίες
θεούς και δαίμονες να μετέρχονται τις θυσίες
τους πρωτουργούς και τους χειμώνες ταγμένους σε αηδίες
θέλει τους ζωντανούς να δίνουν τα υγρά από τις εκκρίσεις τους
εικονοκλάστες να φτύνουν συγκίνηση από τις ανακρίσεις τους.

Για να ξεβρομίσει ο τόπος
θέλει νοικοκυραίους απορροφημένους στις οθόνες του
αρουραίους να περιδιαβαίνουν τους υπονόμους του
ανθρωπιστές να αγιοποιούν την εργασία και την κληρονομιά της
θέλει αναρχικούς και ποινικούς χτισμένους στα στενάχωρα κελιά τους
θέλει πατριώτες και φοβικούς, βλαμμένους με την ωραιοπαθή μιλιά τους.

Για να ξεβρομίσει ο τόπος
και να γυρίσει ο ήλιος,
δεν θέλει ποίηση
θέλει πίεση.