Παρασκευή 14 Αυγούστου 2020

«Παιδιά προσέξτε! Θα τη πληρώσετε ακριβά τη νύφη»




Α
ύγουστος του ’94. Τελευταίο καλοκαίρι ενδιάμεσο στις σχολικές χρονιές. Ένας ακόμα χειμώνας φοίτησης έμενε στην ιδρυματική παιδεία του άκαμπτου Κράτους η οποία πολτοποιεί τις νεαρές ζωές κι ύστερα οι ορίζοντες θ’ άνοιγαν δήθεν διάπλατα από την κλεισούρα της εκπαιδευτικής ανίας του οιονεί φυλακή σχολείου. Καταφθάνω σε μια παραλία με ψιλή άμμο, ομώνυμη με την ιδιότητά της, στο νησί της καταγωγής μου. Όντας πεινασμένος από τη μαθητική χαύνωση, κουβαλώ για πνευματικό ορεκτικό ενός δεκαεξάρη, περιοδικό φίλα προσκείμενο στον εναλλακτισμό της εποχής που προτρεπει –όπως όλα τα λάιφσταϊλ περιοδικά άλλωστε– σε εύκολα γαμήσια χωρίς να προειδοποιεί, όπως δηλώνει ευθαρσώς, ο κύριος που τού παίρνουν την συνεντευξη στο τεύχος: «παιδιά προσέξτε! Θα τη πληρώσετε ακριβά τη νύφη». 
    Φιγούρα εντελώς παράταιρη μέσα στις επιτηδευμένες σελίδες, ηλικιωμένος για την οφθαλμαπάτη των εφηβικών ματιών μου, σαν τους κυρίους που μαζεύονται στα καφενεία γύρω από ένα τραπέζι με πράσινη τσόχα για να παίξουν ήρεμα την πρέφα τους, στρυφνός στα λόγια του αν και εμφιλοχωρεί μέσα τους λίγη τσαχπινιά. Κάποιος γεροπαράξενος για τη νεανική μου αφέλεια, που αμφισβητούσε  με τις απαντήσεις του την εμφανισιακή ευμορφία της νιότης ως ματαιόδοξο περιτύλιγμα, ο Χριστιανόπουλος μηχανορραφούσε σαν άλλος προβοκάτορας ενάντια στην αδρή φιλοξενία του Θεάματος. Απέναντι στην εμφατική εικονικότητα των κοινωνικών σχέσεων που νυχθημερόν βομβαρδίζει με το φετιχιστικό ψεύδος της, δημόσια και ιδιωτική σφαίρα, υπήρχε κάποιος παρείσακτος να συνηγορεί υπέρ της ειλικρίνειας που έπρεπε να διέπει τις προθέσεις τους. Γιατί ίσως μόνο έτσι οι διαπροσωπικές σχέσεις μετρούν το ύψος των περιστάσεων, ίσως έτσι μπορούν να εμφυσήσουν την αυτόνομη επικοινωνία και να παρεμποδίσουν την διαδρομή από την εκμετάλλευση του εγωισμού στην παράκληση του ναρκισσισμού; Για ν’ αναπτύξουν τα πρόσωπα την αυτογνωσία τους πρέπει να τούς ανήκει ο ίδιος τους ο εαυτός. 
    Αύγουστος του ’20. Η παγκοσμιοποιημένη Δυτική ζωή έχει εντείνει τις αντιφάσεις της σε σημείο παροξυσμού. Τα εύκολα γαμήσια προάγονται με τέτοιο φρικώδη τρόπο που αν είσαι φοιτήτρια και τύχει να σπουδάσεις σε τουριστική ντίσνεϋλαντ, κινδυνεύεις να βιαστείς, να σακατευτείς και να σε ξεφορτώσουν ζωντανή από κάποιο γκρεμό. Ο Χριστιανόπουλος έχει προειδοποιήσει. Όχι με την ευαισθησία κήνσορα, αλλά με την ανησυχία του ποιητή. Έχει διαβλέψει, άθελά του, την απερίσκεπτη συνείδηση της μεταμοντέρνας κατάρρευσης η οποία στη βάση του φιλελευθέρισμού της, εξατομικεύει μόνο τις αιτίες χωρίς να λαμβάνει καθόλου υπόψη της την ολίστική της φτώχεια πάνω στην οποία με αδίστακτη επιδερμικότητα εκβαρβαρώνει τις ανθρώπινες σχέσεις στο συμφραζόμενο μιας άνευ περιεχομένου κατανάλωσης. Αλλά η κοινωνία των εύκολων γαμησιών και των πληκτικών ζωών δεν σταμάτησε εκ τότε να κατασκευάζει δομικά τους βιαστές της χρεώνοντάς τους αποσπασματικά τις ευθύνες και συσκοτίζοντας την προέλευσή τους. 
    Ευτυχώς ωσάν βέρος Σωκρατικός, ο Χριστιανόπουλος, δεν παρέκκλινε από τον προσανατολισμό του και μολονότι δεν «στρατεύθηκε» κοινωνικά, δεν έπαυε να επισημαίνει τα στραβά του νεοελληνικού κωλοχανείου. Αφοσιωμένος στην ποίηση και την κριτική με ίδιο τρόπο όπως εκείνης της αξίας που παρακινεί και γονιμοποιεί να μην κάνεις εκπτώσεις και να μην χαρίζεις κάστανα αν θες ν’ αλλάξεις τα χάλια που σε περιβάλλουν. Αναφομοιώτος λοιπόν, ανένδοτος στη μετριότητα του αστικού καθωσπρεπισμού, πολέμιος του μικροαστισμού και της ενσωμάτωσής του, το πλέον πιθανό να σιχτιρίζει, τώρα, μέσα απ΄ τον τάφο όλους τους μικρόνοες και καιροσκόπους, τους πολιτικάντηδες και ελεεινούς πρωθυπουργούς που παρέλασαν από την κηδεία του ή εμφανίστηκαν με το ψευτο-ενδιαφέρον τους στα σόσιαλ μήντια και θα σπεύσουν και στο μέλλον εκ του ασφαλούς να τον καπηλευτούν.

Τρίτη 11 Αυγούστου 2020

Καλό κατευόδιο ρε Χριστιανόπουλε!

Χονδρή ειρωνεία

Ἑνὸς λεπτοῦ σιγή

Ἐσεῖς ποὺ βρήκατε τὸν ἄνθρωπά σας
κι ἔχετε ἕνα χέρι νὰ σᾶς σφίγγει τρυφερά,
ἕναν ὦμο ν᾿ ἀκουμπᾶτε τὴν πίκρα σας,
ἕνα κορμὶ νὰ ὑπερασπίζει τὴν ἔξαψή σας,


κοκκινίσατε ἄραγε γιὰ τὴν τόση εὐτυχία σας,
ἔστω καὶ μία φορά;
Εἴπατε νὰ κρατήσετε ἑνὸς λεπτοῦ σιγή
γιὰ τοὺς ἀπεγνωσμένους;


(ἀπὸ τὴ Συλλογή: «Ἀνυπεράσπιστος Καημός»)

Τρίτη 28 Απριλίου 2020

Ας πούμε τα πράγματα με τ' όνομά τους!




Ενάντια στη πανδημία της θανατικής ποινής που εξαπολύει το Κράτος και η Αγορά

1
   Το δίχως άλλο δεν βρισκόμαστε στην εποχή των Φαραώ, του Αγαμέμνονα και της Παλαιάς Διαθήκης. Οι λιμοί και οι καταποντισμοί δεν πέφτουν από τα ουράνια όσο κι αν η γλώσσα του Θεάματος διαδίδει πως οι ιοί μας χτυπούν σαν φυσική καταστροφή. Μέσα στο ελάχιστο χρονικό διάστημα είκοσι ετών η βιομηχανική παραγωγή μάστιγας πέτυχε να προκύψουν τρεις κορονοϊοί, ο ολοκαίνουργιος SARS-Cov2 και οι SARS και MERS, η γρίπη των χοίρων (H1N1) και μία μεταλλαγμένη των πτηνών (H7N9) και μάς έχουν μείνει αξέχαστα δύο παλαιότερα προϊόντα της από τις περασμένες δεκαετίες. Ο Έμπολα που επανήλθε δριμύτερος πριν από 5 χρόνια στη Δυτική Αφρική και ο HIV που ήταν ακαταμάχητα αποτελεσματικός μαθαίνοντάς μας οριστικά να φοράμε όλες και όλοι τα σκουφάκια μας. Όταν η ανελέητη επέκταση του βιομηχανικού περιβάλλοντος και των εμπορευμάτων ρημάζει το φυσικό περιβάλλον και τον πλανήτη, διαταράσσοντας οποιαδήποτε ισορροπία στα οικοσυστήματα παρέα με την εκβιομηχανισμένη παραγωγή της τροφής, που εκτός από την επικίνδυνη αλλοίωση της ποιότητάς της, πακτώνει μέχρι σκασμού άμοιρα ζωντανά στις μεγαλο-κτηνοτροφικές μονάδες η επιτυχία μιας τεχνικής επιδημίας είναι άμεσα εγγυημένη.  Η πανδημία επιβεβαιώνει ακόμη ένα λαμπρό αποτέλεσμα της επιβολής αφηρημένων σχέσεων επάνω στη φύση που έχουν δομηθεί σ’ έναν πολύ συγκεκριμένο και ξεκάθαρα καταστροφικό φετιχισμό. Δεν τίθεται ζήτημα φυσικής αλλά τεχνικής καταστροφής.

2
Ο περιορισμός των κοινωνικών επαφών και η αποστασιοποίηση που συνεπάγεται όταν προκύπτει μια επιδημία είναι φυσιολογική ή επιβεβλημένη όταν δεν υπάγεται ή εξασκείται από το δίδυμο της αληθινής συμφοράς. Η ολότητα της ανευθυνότητας συνοψίζεται στο δρομολόγιο των Φαρισαίων – από τον Άννα στον Καϊάφα, πείτε τους Κράτος και Αγορά. Η θεσμική προστασία της υγείας του πολίτη δεν ανταμώνει με τα μισθωτά υποκείμενα. Αυτά δεν υπόκεινται σε κανενός είδους καραντίνα. Το θέαμα αναγνωρίζει αφηρημένα μόνο μονάδες εργατικής δύναμης που αναπαράγουν έστω και έκπτωτη αξία κι απαξιώνει συγκεκριμένα όλους τους ανθρώπους. Μια συνειδητή κοινωνία, θωρακισμένη αυτοδιαχειριζόμενα, από τις δύο ανεύθυνες οντολογίες είναι βέβαιο πως προστατεύει καλύτερα τα μέλη της εφόσον στηρίζεται αποκλειστικά στην αδιαμεσολάβητη ευθύνη. Κύριο μέλημά της δεν είναι η διάσωση της αφαίρεσης.

3
Η απαγόρευση της κυκλοφορίας ανασυστήνει τη μία και μοναδική ελευθέρια που κατακτήθηκε ουσιαστικά με την μεσσιανική έλευση του Διαφωτισμού. Όλοι οι δρόμοι δίνονται στις ροές των εμπορευμάτων και στην αφηρημένη  εργασία (Μαρξ) κι ερημώνουν όλα τα πάρκα και οι εξοχές δικαιώνοντας αναδρομικά την μια και ανεπανάληπτη ιστορική ελευθερία. Το δικαίωμα της ελεύθερης αγοράς πραγματώνει την έκπτωση του δικαιώματος στο θάνατο. Τα κέρδη ισοδυναμούν με την αυξητικά λελογισμένη ανάλωση όλων μας.  

4
Τα σύνορα ξεγυμνώνουν εμφατικά την μαλακία της συμβατικής σκέψης. Είτε στο προσφυγικό ζήτημα είτε στην εξάπλωση της πανδημίας κάθε ελεγχόμενη διαχείριση επάνω στην επινόησή τους διαψεύδεται πρακτικά από την ανήμερη δύναμη της ίδιας της Φύσης.

5
Η εικονική πραγματικότητα του επιτελικού Κράτους εξαρτάται μόνο από την ανεστραμμένη εικόνα της ατομικής ευθύνης. Η ατομική ευθύνη βαραίνει ευθέως την κρατική ανευθυνότητα. Όσο η τελευταία εντείνεται γύρω από τη σκοπιμότητα του ελέγχου επάνω στους θανάτους της πανδημίας τόσο ο κίνδυνος για τ’ απομονωμένα άτομα μεγαλώνει. Η υγεία τους δεν διασφαλίζεται από την Κρατική ανευθυνότητα της ατομικής ευθύνης. «Μείναμε σπίτι» για να μείνουμε αβοήθητοι διότι η φροντίδα του Κράτους και της Αγοράς εξαντλείται με κυνική υποκρισία μόνο σε όσους μπορούν να τα καταφέρουν από μόνοι τους. Εάν, δε, αυτοί αποτύχουν, είναι και οι μόνοι υπεύθυνοι για την αποτυχία τους.

6
Η πανδημία επαληθεύει ασφυκτικά την ενοποίηση της αρρώστιας και ολοκληρώνει νοσηρά την ενοποίηση του διαχωρισμού.

7
Όταν το ΑΕΠ κινδυνεύει να καταποντιστεί τότε επανευρίσκεται η κατάλληλη στιγμή για την άρση των μέτρων διότι μέτρον πάντων ἄνθρώπων χρήμα ἔστιν.