Η οικειότητα της βίας στην βία της ανοικειότητας*

 

 

«Το πραγματικά φρικιαστικό είναι η υποψία ότι αυτή η προφανώς παράλογη φύση τέτοιων πράξεων θα μπορούσε να έχει τις ρίζες της στον τρόπο που ζούμε, και ότι μάλιστα θα μπορούσαν να ερευνηθούν λογικά.»

Μίκαελ Χάνεκε

 

Η  κοινωνία της υλικής αφθονίας δια της εις άτοπον απαγωγής γνωρίζει πώς να ξεδιαλέγει ένοχους. Για την αποτρόπαια πράξη αποκλειστικά υπεύθυνοι είναι οι θύτες της που τήν εκτελούν εφόσον οι φυσιολογικοί άνθρωποι δεν φέρονται έτσι κι γι’ αυτό δεν μπορούν ποτέ να διαπράξουν τέτοιες ανομολόγητες ακρότητες. Τα νοσηρά κίνητρα κρύβονται αδιαλείπτως μέσα στις λεπτομέρειες και η κατανόηση τους σταματά ακριβώς εκεί. Όποιος διαπράττει αναίτιους ξυλοδαρμούς έχει «συνήθως» προβληματικό περιβάλλον (οικογενειακό, κοινωνικό, οικολογικό και πάει λέγοντας) ελλιπή παιδεία ή κατά βάθος ενέχει την διαστροφή και θέλει να το κάνει. Η μετριοπαθής δημοσιολογία γουστάρει να τραβά μία μανιχαϊστική γραμμή καταπραϋντικά και να κατοχυρώνει έτσι την «αθωότητά» της. Αποτελεί όντως ζήτημα παιδείας η ηθική της απόφανση, το πρόβλημα μιας δασκαλεμένης σκέψης να προτάσσει την αυτοαναφορικότητα της ως οιονεί ξόρκι απέναντι στις εκρήξεις του θυμού.      Η αρρώστια της υπάρχουσας κοινωνίας συμβαδίζει με της δυνατότητές της. Είναι η αυτοαναφορικότητα στο εξής που απασφαλίζει την ενότητα στην δυστυχία της. Η παντελής έλλειψη επαφής με τη πραγματικότητα από τον Λόγο του Θεάματος που είναι εμμονικά προσκολλημένος στον μονόλογο του εαυτού του αποτελεί εχέγγυο για την παντελή έλλειψη επίγνωσης ή κρίσης των ανθρώπων ώστε ν’ αλληλεπιδρούν με τον κόσμο γύρω τους. Μια ναρκισσιστική ορθολογικότητα, ολοένα και πιο ανίκανη να συνειδητοποιήσει τ’ αποτελέσματα της ανόητης εμπορευματικής υλικής παραγωγής στην καθημερινότητά της, ασυνείδητη «από οποιαδήποτε φροντίδα για κάθε φυσική ισορροπία όπως και για κάθε προηγούμενη [ψυχική] αρμονία ενός ανθρώπινου περιβάλλοντος» (Εγκυκλοπαίδεια των Οχλήσεων). Όσο κι αν η εξελιγμένη δυστυχία βρίσκει επίμονα μανιακή διέξοδο, μέσα από λανθάνουσες ορμές σε θύτες και θύματα με δυσβάσταχτες συνέπειες, η εμμενής τυφλότητα είναι ανήμπορη στην εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων. Σε μία κοινωνία με τις πιο πλούσιες υλικές δυνατότητες που έχουν υπάρξει ποτέ προκύπτουν οι πιο φτωχές πνευματικές ιδιότητες. Η βία είναι η μεγαλύτερη οικειότητά της γιατί απορρέει μέσα από την άμεση βία της ανοικειότητας ενός άθλια ομογενοποιημένου κόσμου.      Η ανερμάτιστη ευτυχία της επιδερμικότητας που δημιουργεί η λατρεία μιας επαυξημένης αποστέρησης, φτάνει, για να βιάσει την άμεση επικοινωνία. Έχει μεγαλύτερη αξία η καταγραφή άγριων ξυλοδαρμών στα κινητά τηλέφωνα ιδιωτών ακριβώς την ώρα και την στιγμή που συμβαίνουν (που ορισμένες φορές καταλήγουν σε ψυχρή δολοφονία ανυπεράσπιστων μπροστά σε μάτια  θεάτων) από την ελάχιστη παρέμβαση της επί τόπου αποτροπής τους. Άνθρωποι οι οποίοι, είτε με παιδεία, είτε χωρίς παιδεία, ούτε κατά διάνοια δεν συλλαμβάνουν τί εφιαλτικές δυνατότητες γεννά η μονόχνωτη επικοινωνία ενός απομονωμένου βίου μέσα σε μια αποσαθρωμένη κοινότητα. Η τρομακτική παραίτηση από οποιαδήποτε μορφή ευαισθησίας τρέφει μακάρια τον αυτοκαστροφικό λήθαργο του Λόγου. Στον δρόμο που έχει πάρει, το τέλος της νεωτερικότητας θα έχει κακά ξεμπερδέματα. * Για τον ξυλοδαρμό του σταθμάρχη στο μετρό.